mehrigiyoh
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]meh-ri-gi-yoh
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]MEHRIGIYO(H) Bu ot ПРСda [mehr-giyah] shaklida (545), ТжРСda ham mehrgiūoh shaklida keltirilgan; OʻTYLda esa qator kelgan hrg tovushlarining aytilishini yengillashtirish uchun rg tovushlari oraligiga i tovushi kiritilgan; ayni vaqtda bu ot oxiridagi h tovushi aytipmaydigan boʻlgan. Bu ot asli mandragora deb ataladigan oʻsimlikning nomi boʻlib, 'mehr uygʻotuvchi giyoh' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 462).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
\f. "LJs— mandragora
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Ituzumgullilar oilasiga mansub koʻp yillik oʻsimlik (xalkda shu oʻsimlik doni-ni yonida saqlab yurgan kishiga odamlar mehr qoʻyadi, degan afsona bor).
2 koʻchma Mehrni tortuvchi kimsa yoki narsa. [Xotin] Bitta oʻgʻil tugʻib berdi-yu, er-xotin orasiga mehrigiyo tushdi-qoʻydi. S. Ahmad, Choʻl shamollari. Yaxshi odamning meh-rigiyosi boʻladi, deganlaricha bor ekan. S. Karomatov, Oltin qum.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]МЕҲРИГИЁҲ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.