mol

Vikilug‘atdan olingan

Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]

Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]

mol

Aytilishi[tahrirlash]

Etimologiyasi[tahrirlash]

a. JLo — boylik, mulk; pul jamgʻarmasi

Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]

Maʼnosi[tahrirlash]

1 Sutemizuvchilar oilasiga mansub asosiy guruh uy hayvonlari (qoramol, yilqi, koʻy, echki, tuya va b.); chorva. ◆ Mol olasi tashida, odam olasi ichida. Maqol . ■■ ◆ Koʻksoy-ni yoqalab taqir chorva yoʻli oʻtgan. Choʻponlar bu yoʻldan bahorda tosha, kuzda qishloqqa mol haydaydilar. S. Anorboyev, „Oqsoy“ . ◆ Bu-kumol, terisi qalin, joni boʻsh qoʻy, echkilarimiz ham choʻp tishlab, tuproq yalab, qishni ochiq havoda oʻtkazishdi. "Mushtum" .

2 koʻchma s. t. Did-fahmsiz, qoʻpol odamga nisbatan haqorat tarzida qoʻllanadi. ◆ Ju-man pismiq, koʻzlarini javdiratganicha tu-raverdi. -Gapir, mol! — dedi mingboshi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.

3 Bisotdagi buyum; mol, boylik. ◆ Yigit moli yerda. Maqol . ◆ sht Bu kun kechasi Tashkent qon ichida.. hukumat kishilari xalq tomo-nidan oʻldiriladilar, uylariga oʻt qoʻyilib, mollari talonga tushadi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

4 Kelinning kiyim-kechaklari; sep. ◆ Gapning sirasi shuki, qizning molini toʻlata-man deb, otangiz bir oz qoqilib qoldilar. "Mushtum" .

5 Sotiladigan narsa, buyum; tovar. ◆ Baʼzi doʻkonlarda, yerdan shipga qadar qalan-gan mollar orasida oʻn ikki-oʻn uch yashar jajji bolalar oʻtiradi, savdo qiladi, choʻt qoqadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Qo-rakoʻl teri deysizmi, ipak mol deysizmi — barini vagonlab sottirdim. J. Shari-pov, „Xorazm“ .

6 s. t. Kiyim va boshqa narsa uchun ish-latiladigan mato. ◆ Yaxshi moldan tikilgan kostyum.


Sinonimlari[tahrirlash]

Antonimlari[tahrirlash]

МОЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari[tahrirlash]

Tillar[tahrirlash]

  • Niderlandcha: mal

Ruscha ru

mol
1 скот; ◆ qora ~ крупный рогатый скот; ◆ mayda ~ мелкий рогатый скот; zotli (или nasldor) ◆ ~ породистый, племенной скот; ◆ ~ bozori скотопригонный рынок; ◆ ~ doktori ветеринарный врач; ◆ ~ tuyogʻi поголовье скота; ◆ xashaki ~ непородистый скот; ◆ ~ boquvchi или ◆  ~ boqar 1 ) скотник; 2) пастух; ◆ ~ga oʻxshagan 1) скотоподобный; 2) перен. невоспитанный, неуклюжий, неотёсанный; ◆ ~ egasiga oʻxshamasa, harom oʻladi погов. шутл. если скотина не уподобится своему хозяину, то она подохнет; соотв. каков поп, таков и приход; ◆ koʻmirni kavlaganga yoqtir, ~ni mirishkorga boqtir посл. уголь поручи разжечь шахтёру, скот пасти - умельцу-пастуху; соотв. дело мастера боится;
2 имущество (движимое); ◆ ~-dunyo topiladi, odam topilmaydi погов. богатство наживётся, а человека уже не вернёшь; ◆ ~i mardumxoʻr см. ◆ molimardumxoʻr; xalqning ~ini yegan halqumidan ilinar погов. (букв. пожирающий народное добро будет схвачен за глотку) расхититель народного добра добром не кончит; yaxshi niyat yarim (или yorti) ◆ ~ посл. хорошее намерение - половина богатства; ◆ ~ achchigʻi - jon achchigʻi посл. погоня за имуществом - погибель для души;
3 товар; товары; ◆ keng isteʼmol ~lari товары широкого потребления;
4 бран. скотина, животное; хам; ◆ Gapir, ~! - dedi mingboshi (М. Исмоилий, «Фарѓона т. о.») - Говори, скотина! - приказал тысяцкий; ◆ 

  • ~ yoyar этн. церемония угощения женщин и выставления приданого невесты на следующий день после свадьбы (а иногда за два-три дня до свадьбы) в доме жениха для всеобщего обозрения; ◆ ~ yigʻar этн. церемония свёртывания выставленного приданого невесты примерно через 20-30 дней после свадьбы (см. также sep).