nokas

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

no-kas

Etimologiyasi

NOKAS Bu sifat tojik tilida no- inkor old qoʻshimchasini (ТжРС, 208) 'odam' maʼnosini anglatadigan kas otiga (ТжРС, 182) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'insonlik xususiyatini yoʻqotgan', 'tuban' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 271).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

fors. — odam emas; pastkash, vijdonsiz; ablah, razil;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Vijdoni, insofi yoʻq, yaramas, qabih, pastkash. ◆ Nokas odam, ◆ -Xonxoʻjalik Sayfulla eshonni men oʻzimga ustoz deb bilar edim. Aslida oʻsha nokas meni shu yoʻlga olib kirdi, — dedi Boʻronboy. O. Husanov, „Qoʻshiqchining takdiri.“

2 soʻk. Yaramas, ablah. ◆ Ha, tutuni bulut koʻrmagan nokas. Sening otang shunday qurumsoq edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi.“ ◆ Qora qishda toʻy qilmay, Battar boʻlgur nokas, gov. A. Oripov, „Hayrat.“

3 Birovga hech narsasini ravo koʻrmaydigan; baxil, xasis, qurumsoq. ◆ Nokasdan qarz boʻlma — "ham yoʻlda qistaydi, ham goʻrda." Maqol.

Antonimlari

НОКАС. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

nokas
1 подлый, бесчестный, низкий; неблагородный (о человеке);
2 неблагодарный;
3 скупой; // скупец; ◆ u oʻtaketgan nokas он до крайности скуп.