nopok
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]no-pok
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]NOPOK Bu sifat tojik tilida no- inkor old qoʻshimchasini (ТжРС, 208) 'sof', 'toza' maʼyosini anglatadigan pok sifatiga (ТжРС, 310) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'bulgʻangan', 'harom-xarish ishlardan hazar kilmaydigan’ maʼnolarini anglatadi (OʻTIL, I, 510). Bu sifatdan oʻzbek tilida nopoklik mavxum oti yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
f. e£bb — iflos, kir; if-loslangan, tozalanmagan; harom boʻlgan, man qilingan
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Toza, ozoda emas; iflos, bulgʻangan. ◆ Nopok kiyim. Nopok idish.
2 koʻchma nafr. Hech narsadan hazar qil-maydigan, harom-xarish ishlardan ham qayt-maydigan; qalb. ◆ Nopok odam, m ◆ Tashmachi ham nafsiga kuchi yetmagan, vijdoni nopok nus-xalar jumlasiga kiradi. Gazetadan .
3 koʻchma Toza, sof, pok emas; yomon, jir-kanch; noqonuniy. ◆ Munavvarxonning qora yuragida mogʻor bosib yotgan nopok niyati “menga er emas, joy kerak ” xirgoyisida oshkora boʻldi. M. Ibrohimov, „Yoʻlakdagi muhabbat“ . ◆ Serxarajat toʻylarning palak yozishiga asosiy sabablardan biri, bizning-cha, nopok yoʻl bilan pul topuvchi shaxslar-dir. "Saodat" .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]НОПОК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
nopok
1 нечистый, грязный; ◆ nopok kiyim нечистая одежда;
2 нечистоплотный;
3 развратный; // развратник, распутник.