oʻrinlamoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]oʻ-rin-la-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]OʻRINLA- ’meʼyoriga yetkazib bajar-’. Xoʻjali— gimiz bu yil rejani barvaht oʻrinlad i. Bu feʼl oʻzbek tilida orun otiga —la qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan (КРС, 581); keyinchalik u unlisi i unlisiga, a unlisi ä unlisiga almashgan: orun + la = orunla- > orinlä-. Asli ’joyga ega qil-’ maʼnosini anglatishi lozim boʻlgan bu soʻzning 'meʼyoriga yetkazib bajar-’ maʼnosini anglatishi orniga qoy- iborasining taʼsirida yuzaga kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 kam qoʻll. Ado etmoq, bajarmoq, ijro etmoq. ◆ Ustaxonada har kim mavsumiy ishlarini barvaqt oʻrinlab qoʻ-yishga shoshilardi. Gazetadan .
2 Amalga oshmoq; ijobiy natija ber-moq. [ ◆ Safar boʻzchi:] Ariza oʻrinlasa, yana xiz-mat qilarmiz, mirzaboshi. A. Qodiriy, „Mehrobdan chayon“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ЎРИНЛАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.