parishon

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

pa-ri-shon

Etimologiyasi

PARISHON Bu sifat ПРСda [pärishan] shaklida (93), ТжРСda pareshon shaklida (574) keltirilgan; oʻzbek tiliga fors tilidagi shakpi olingan; 'tarqoq' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 574).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

\f. o — sochilgan, toʻ-kilgan; tartibsiz; xayoli qochgan, xafa; uya-lib qolgan; bezovtalangan

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Har tomonga sochilgan, toʻzgʻigan, tartibsiz. ◆ Kumushning koʻzi yumuq, sochlari yuzi ustida parishon holatda edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ ..Yonimda Raʼno yotibdi. Sochlari parishon yoyilgan, gʻira-shira tong nurida oppoq yuzi yanayam tiniqroq koʻrinadi. Oʻ. Hoshimov, „Ikki eshik orasi“ .

2 koʻchma Bir yerga toʻplanmagan, boʻlin-gan, sochilgan, tarqoq (fikr-xayol, diqqat-eʼtibor haqida). ◆ Vali aka.. oʻgʻlining gʻoʻza-lar ichida parishon turganligini koʻrib, uni yoniga chaqirdi. M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . Ha, Shavkatbek, Eynshteynga oʻxshab pari-shonroq koʻrinasiz. S. Siyoyev, Yorugʻlik.

Xayoli parishon yoki parishon xayol Xayoli tarqoq, fikri-xayoli joyida emas, boʻlin-gan, sochilgan. ◆ Ammo shoirning xayoli parishon, koʻngli alagʻda edi. M. Osim, „Karvon yoʻl-larida“ . ◆ Karvon Andijon muzofotini ortda qoldirib, Aravonga yetganda dam olishdi. Ahmadbek hoji Uchkoʻprikda ilk bor peshin namozini bezovtalanib, xayoli parishon ah-volda oʻqidi. "Yoshlik" .

Antonimlari

ПАРИШОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

parishon
книжн.
1 растерянный; расстроенный, огорчённый, обеспокоенный; ◆ u alla qanday parishon koʻrinadi он выглядит каким-то растерянным; ◆ uning koʻngli parishon он расстроен, огорчён; он в плохом расположении духа; ◆ parishon xotir (или hol) растерянный; расстроенный, огорчённый; ◆ parishon xotir boʻlmoq расстраиваться, огорчаться; ◆ parishon xotirlik растерянность; огорчение; ◆ hayoli parishon = hayoli sochilgan (см. xayol 1);
2 рассыпанный, раскиданный, разбросанный; размётанный; распущенный (напр. о волосах); ◆ Parchalab kishanlarni har tomon parishon qil (Ћамза) Разбив кандалы на куски, разбросай их во все стороны; ◆ uning sochlari parishon волосы её распущены; ◆ parishon varaqlar рассыпанные листы.