pismoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

pis-moq

Etimologiyasi

PIS- 'oʻzini panaga ol-\ 'bekin-'. Odamlar tarhaguncha daraxt panasida p i s i b oʻtirdi. Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli bus- (ЭСТЯ, II, 278), pus- (Devon, II, 18; DS, 398), püs- (ПДП, 409) tarzida talaffuz qilingan; oʻzbek tilida bu feʼlning püs- shakli tarkibidagi ü unlisi i unlisiga almashgan: püs— > pis—. Ayrim shevalarda bu feʼl püs— tarzida ham talaffuz qilinadi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
1 Oʻzini panaga olmoq; be-kinmoq, yashirinmoq. ◆ U, joʻralari bilan atrofi yashil chakalak bilan oʻralgan gulzor yaqinida pisib oʻtirgancha, qushni tomosha qilardi. S. Nurov, „Narvoy“ . Pulemyot uyasi.. burchaklarida pisib yotganlarning [nemis-larning

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

uchtasi oʻlib, bittasi yarador boʻlgan. N. Safarov, Olovli izlar. ◆ Bahodir yigit oyogʻi uchida turgan granatalarni olib, chaqqonlik bilan dushmanga qarshi irgʻitdi, oʻzi esa transheyaga pisdi. N. Safarov, „Jan-govar sahifalar“ .

2 Indamay qolmoq, jim boʻlmoq. ◆ Muhsi-na xonim birdan pisib qoldi. Yaxshiboyev ichi-da kuldi. M. M . Doʻst, Lolazor. ◆ Oshno, qish-loqqa ketaman, deb gʻingshimogʻi mumkin, lekin unini oʻchirish qiyinmas — Mayrani bir eslatsam bas, pisib qolishi tayin. M. M . Doʻst, Lolazor.

Antonimlari

ПИСМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

pismoq
таиться, скрываться, прятаться, укрываться; засесть, залечь (чтобы быть незаметным); Ravshanbek astagina pisib borib, gulning ichiga yashirindi («Равшан») Равшанбек, потихоньку подкравшись притаился в цветах; pisib oʻtmoq пробраться тайком.