piyoz
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]pi-yoz
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]f. uSz — piyoz, bir bosh piyoz
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Barglari naychasimon uzun boʻlib oʻsadigan, ildiz boʻgʻzida yupqa qat-qat poʻstlardan yumaloq tugunak hosil qiladigan, tugunagi va yosh bargi ovqatga ishlatiladigan ikki yillik va koʻp yillik sabzavot oʻsimligi. ◆ Oq piyoz. Qizil piyoz. Barra piyoz. Koʻk piyoz. Topgan gul keltirar, topmagan — bir bogʻ piyoz. Maqol . n ◆ Butun oilasi bu yerga pomidor, piyoz, rediska, karam va hokazo re-zavor ekib, mumkin qadar eldan burunroq bozorga chiqarib, "pul" qilishga tirishar edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
- Piyozi ansuriy Oʻrta Osiyoning togʻli hu-dudlarida oʻsadigan, tugunak hosili ovqat-ga ishlatiladigan servitamin yovvoyi piyoz. Sarimsoq piyoz ayn. sarimsoq 1.
2 Baʼzi oʻsimliklarning piyozsimon ildizi, tugunagi. ◆ Lola piyozi.
- Piyozning poʻstiday Juda yupqa. ◆ Piyozning poʻstiday parda. Qorni piyozning poʻstiday boʻldi Qorni juda, „nihoyat ochdi“ . ◆ Ammo qa-samyod qilib aytamizki, qorinlarimiz piyozning poʻstiday boʻlib ketdi. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ПИЁЗ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]pi-yoz
Maʼnosi
[tahrirlash]- Piyoz (Allium) — loladoshlar oilasiga mansub ikki yillik va koʻp yillik oʻtsimon oʻsimliklar turkumi, sabzavot va manzarali ekin. Shim. Eng koʻp turlari Oʻrta Osiyo, Kavkaz, Sharqiy Sibirda, kamroq turi Yevropada va Uzoq Sharkda uchraydi. Oʻzbekistonda P.ning doyra piyoz (qirqbarg piyoz), piskom P. (togʻ piyoz), koʻrimsiz piyoz, gʻadir-budur piyoz, havorang P. (gulpi-yoz), yovvoyisarimsoq P., sarimsoq P. (sarimsoq), Shubert P.i (choʻchqa piyoz), qoratov piyozi (choʻchqaquloq), novcha piyoz (anzur piyoz), chimyon P., Seversov P. i kabi 15 yovvoyi turi usadi. Asosan, 6 turi — osh P. ◆ (vatani Oʻrta Osiyo va Afgʻoniston), batun P. (vatani Sharqiy Sibirning janubi), porey P. (vatani Oʻrta dengiz boʻylari) va b. ekib yetishtiriladi .
- Eng koʻp tarqalgan turi osh P. (A.sera L.) ◆ tuproq unumdorligiga gʻoyat talabchan, sovuqqa chidamli va oʻta namsevar sabzavot ekini . Oʻrta Osiyodan tashqari AQSH, Bolgariya, Ispaniya, Misr, Fransiya, Italiya va Yaponiyada koʻp ekiladi. Oʻzbekistonda 2 yillik, ay-rim mamlakatlarda 2 va 4 yillik ekin. ◆ P. boshlari yapaloq, uzunchoq yoki yumaloq . Tarkibida (navlariga qarab) 2,4—14% qand, 2—13,9 mg% S vitami-ni, ◆ bargida esa 19—57,7 mg% S vitamini, shuningdek, A, V, V2 vitaminlari va 1,3—5,9 mg% A pro-vitamini, limon va olma kislotalar, fitonsidlar va b. bor .
Ot
[tahrirlash]piyoz (koʻplik piyozlar)
Tillarda
[tahrirlash]- Arabcha: بَصَل (baṣal)
- Ozarbayjoncha: soğan
- Olmoncha: Zwiebel
- Niderlandcha: ui
- Xitoycha: 洋蔥, 洋葱 (yángcōng)
- Chexcha: cibule
- Datcha: løg
- Fincha: sipuli
- Fransuzcha: oignon
- Gagauzcha: suan, suvan
- Yunoncha: κρεμμύδι (kremmýdi)
- Ivritcha: בצל (batzal)
- Mojarcha: hagyma
- Italyancha: cipolla
- Yaponcha: 玉葱, タマネギ (tamanegi)
- Koreyscha: 양파 (yangpa)
- Lotincha: cepa
- Malaycha: bawang
- Norvegcha (bokmål): løk
- Forscha: پیاز (piyâz)
- Polyakcha: cebula
- Portugalcha: cebola
- Ruscha: лук (luk)
- Ispancha: cebolla
- Shvedcha: lök, gullök
- Tagalcha: sibuyas
- Turkcha: soğan
- Turkmancha: sogan
- Volapyukcha: beb
OʻTIL
Ruscha ru
piyoz
лук; // луковый; ◆ barra piyoz ранний зелёный лук; bosh (или noʻsh) ◆ piyoz репчатый лук; ◆ piyoz boshi луковица; ◆ sarimsoq piyoz чеснок; ◆ dasht piyoz бот. лук таласский; ◆ kuk piyoz зелёный лук; ◆ lola piyoz луковица тюльпана; ◆ piyoz hidi луковый запах; ◆ piyoz toʻgʻramoq нарезать (крошить) лук; ◆
- qornim piyozning poʻsti boʻlib ketdi (букв. мой желудок превратился в оболочку луковицы) я сильно проголодался; у меня в желудке абсолютно пусто; ◆ piyozning pustiday очень тонкий, тончайший.