posbon
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]pos-bon
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]POSBON Bu ot tojik tilida 'qoʻriqlash' maʼnosini anglatadigan pos otiga (ТжРС, 311) -bon koʻshimchasini (ТжРС, 542) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'qoʻriqchi', 'soqchi', 'qorovul' maʼnolarini anglatadi (OʻTIL, I, 599). Bu otdan oʻzbek tilida posbonlik mavxum oti yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash][f. — qorovul, qoʻriqchi
< — tunning bir qismi + z> —
saqlovchi, qoʻriqlovchi] kt. 1 Biror kimsa yoki narsaning xavfsizligini, daxlsiz-ligini taʼminlash uchun postda turgan kishi; qoʻriqchi, soqchi, qorovul. ◆ Biri koʻk-da shunqor.. Biri chegarada yurt posboni. S. Abdulla . ◆ Shoir, tevaragi Shirim qorovul boshlik, maxsus posbonlar qoʻrikrshgan hasha-matli ipak chodirga kirdi. Oybek, „Navoiy“ . ◆ Naqshinkor darvozaning ikki yonida ikki qurolli posbon shamdek qotib turardi. M. Osim, „Karvon yoʻllarida“ .
2 koʻchma Muhofaza, himoya qiluvchi; saqlovchi, homiy. ◆ Salomatlik posbonlari (shifokorlar). m ◆ Shirin soʻz, shirin muomala, shirin turmush — salomatlikning posboni boʻlibxizmat qiladi. Gazetadan . ◆ Malohat — hayo yonida posbon. Gazetadan .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ПОСБОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.