poymol
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]poy-mol
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]POYMOL: poūmol sil- feʼli tarkibida ishlatiladigan bu tojikcha ravish poy otiga (k.) 'ishqala-', 'ezgʻila-' maʼnosini anglatadigan molidan feʼlining (ТжРС, 232) mol hozirgi zamon asosini qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'oyoq ostida ezish, toptash' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, 1,596).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash][f. / JL.L — toptalgan, oyogʻosti qilingan, yoʻq qilingan]:
poymol boʻlmoq 1) oyoq ostida ezilmoq, bosilmoq, toptalmoq; payhon boʻlmoq. Payhon boʻlgan ekinlar. n ◆ Qoraxitoy sarosima boʻlib, toqqa qochdi, necha ming askari bizning otlar oyogʻi ostida poymol boʻldi. M. Osim, Karvon yoʻllarida; 2) koʻchma oyogʻ-osti boʻlmoq, barbod boʻlmoq, yoʻqqa chiqmoq; tahqirlanmoq. ◆ [Vohid] Hamma orzu-umidlari poymol boʻlishini tasavvur etmagan edi. O. Yoqubov, „Tilla uzuk“ . ◆ Uning bu nidosi niyatiga yetmagan, armoni ichida qolgan, yurak-bagʻrini oʻrtagan tuygʻulari poymol boʻlgan ayol kishining nidosi edi. S. Ahmad, „Ufq“ .
Poymol qilmoq (yoki etmoq) 1) oyoq ostiga olib ezmoq, bosmoq, toptamoq; payhon qilmoq. ◆ Ekinzorni poymol qilma; 2) koʻchma oyogʻ-osti qilmoq, barbod qilmoq, yoʻqqa chiqarmoq; tahqirlamoq. ◆ Oʻla, opang gapirsa, alam qilgandi! Battar boʻl, gʻururingni poymol qilishingga oz qoldi-ku! Tagʻin nima kerak senga! Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ . ◆ Odob, hayochi? Ota-ona oldida odobni unutsin, hayoni poymol qilsinmi? "Menga falonchini olib beringlar!" desinmi? M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ПОЙМОЛ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
poymol:
◆ poymol qilmoq 1) топтать, растаптывать; попирать; ◆ ekinni poymol qilmoq топтать, вытаптывать посевы; 2) перен. попирать; ◆ birovning huquqini poymol qilmoq попирать чьи-либо права; ◆ poymol qilinmoq 1) растаптываться, быть растоптанным; 2) перен. попираться, быть попранным.