qamashmoq

Oʻzbekcha (uz)

qamashmoq I

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-mash-moq

Etimologiyasi

QAMASH- ' nordon narsa taʼsirida tishlar biroz behol boʻl(di)', 'oʻtkir yorugʻlik taʼsirida koʻrmay qol-(di)'. Nordon olma ekan, tishlarim hamashdi. P Tik huyosh tigʻlaridan koʻzi hamashgan chol .. (Hamid Gʻulom). Shunday maʼnoni anglatgan bu soʻz asli qadimgi turkiy tildagi ' nordon narsadan tishlar behol boʻl(di)' maʼnosini anglatgan qama- feʼlidan (Devon, III, 288) ' biroz' maʼnosini ifodalovchi -sh qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (Devon, II, 125); keyinchalik oʻzbek tilida a unlilari ä unlilariga almashgan: qama- + sh = qamash— > qämäsh—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Qamamoq fl. birg. n. Bahrom:

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Mendan keyin ona\ sh qamashibdi. Kampir turmada.. qazo qilibdi Singlim dom-daraksiz. N. Safarov, „Sharqtongi“ . Erta-siga Rahimchani ham.. oʻn besh kunga qama-shibdi. Sh. Xolmirzayev, Yoʻllar, yoʻldoshlar.

qamashmoq II

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-mash-moq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

koʻz qamashdi 1) oʻtkir yorugʻlik taʼsirida koʻz tindi, koʻz koʻrmay-digan, ajratolmaydigan boʻlib qoldi. ◆ Pro-jektorlarga qarab koʻzim qamashdi. yat Tik quyosh tigʻlaridan koʻzi qamashgan chol.. cha-vandozlar kelayotgan tomonga yugurdi. H. Gʻulom, „Mashʼal; 2) koʻz jimirlashdi; koʻ-rib aql shoshdi“ . ◆ Tabiiy, hammadan Nurining uyi hashamatli, qimmatli jihozlar bshgan magazinday yasatilgan; koʻrgan odamning koʻzi qamashadi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . Tish qamashdi Nordon narsa chaynash natijasi-da tishlar bezillab qoldi. ◆ Koʻksulton yeb, tishim qamashib qoldi.

Antonimlari

ҚАМАШМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qamashmoq I
совм. от qamamoq.

qamashmoq II
1: tishim qamashdi я набил себе оскомину;
2 рябить (в глазах);
3 ослепляться; projektorlar shunday yorugʻki, koʻz qamashadi прожекторы так ярки, что слепят глаза.