qavariq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qa-va-riq

Etimologiyasi

QAVARIQ 'koʻp ishqalanish yoki kuyish natija-sida terida paydo boʻladigan shish'. Ketmonning das— tasi gʻadir-budur ekan, chap hoʻlimda q a v a r i h paydo boʻldi. Bu ot eski oʻzbek tilida ' ishqalanish, kuyish natijasida biroz shish—' maʼnosini anglatuvchi qabar- feʼlidan -(ï)q qoʻshimchasi bilan yasalgan (ТРС, 299: kabarïk 1. 'puxlïy, razdutïy.'; 2. 'opuxol, pu-zïr.'); keyinchalik b undoshi v undoshiga, a unlilari ä unlilariga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qabar— + ïq = qabarïq > qavarïq > qäväriq.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 ot Uzoq ishlash, ishqala-nish va b. sabab bilan terida hosil boʻlgan shish, pufak. ◆ Qoʻldagi qavariqlar.

2 sft. Shish, pufak hosil boʻlgan; qa-vargan. ◆ Daryo qizga erkalangandek, toʻlqin koʻtarib qirgʻoqqa chiqar va uning qavariq oyoqlarini yalab ketar edi. "Yoshlik" .

3 Gumbazsimon boʻrtgan; boʻrtib chiqqan. ◆ Horday oppoq yaktagining yoqasidan habash-larnikidek qora qavariq koʻkragi boʻrtib chiqib turardi. S. Karomatov, „Oltin qum“ .

Antonimlari

ҚАВАРИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qavariq
1 мозоль; волдырь, пупырь; // мозолистый; покрытый волдырями, пузырями;
2 выпуклость; // выпуклый; ◆ qavariq shisha физ. выпуклое стекло.