qazi
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
qa-zi
Aytilishi
Etimologiyasi
QAZI ' otning toʻshi va peshnopi', ' shunday goʻngg-ni yoʻgʻon ichakka solib tayyorlanadigan maqsulot'. Kechki norin uchun katta qozonda yogli q a z i pishadi (Oybek). Bu ot qadimgi turkiy tilda qazï tarzida ta-laffuz qilingan (Devon, III, 243); keyinchalik oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qazï > qäzi. Bu soʻz dastlab ' qorin goʻshtining kindik atrofidagi yogʻli qismi' maʼnosini anglatgan, hozirgi maʼnosi ana shu maʼnodan oʻsib chiqqan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
Maʼnosi
- Otning toʻsh va peshnop goʻshti; shunday goʻshtdan otning yoʻgʻon ichagiga ti-qib tayyorlangan oziq-ovqat mahsuloti. ◆ Yangi qazi. Bir yillik sur qazi. v ◆ Oʻn yetti otning eti, moyi, qazisi degandek, ikki yuz sakson pud oralarida tosh beradi. A. Qodiriy, „Obid ketmon“ . ◆ Kechki norinuchun katta qozonda yogʻli qazi pishadi. Ikkinchi qo-zonda qoʻy etidan shoʻrva qaynaydi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
Sinonimlari
Antonimlari
ҚАЗИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
qazi