qirchimoq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qir-chi-moq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
QIRCHI- 'kichik boʻlak-boʻlak qilib uz—'. U hoshi-dagi gulnora yaprogidan bittasini uzib olib, lab— lari orasida h i r ch i y b o sh l a d i (Mirzakalon Ismoiliy). Bu soʻz eski oʻzbek tilida 'sidirn-' maʼno — sini anglatuvchi qïr— feʼlidan ' takror' maʼnosini ifodalovchi -chï qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; ke-yinchalik ï unlilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: qïr— + chï = qïrchï— > qirchi—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
shv. 1 Qaychi, tish yoki tirnoq bilan qirmoq, uzmoq. ◆ U qoshidagi gulnora yaprogʻidan bittasini uzib olib, lablari orasida qirchiy boshladi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.
2 Chilpimoq, chekanka qilmoq. ◆ Gulni qirchimoq. Gʻoʻzaning uchini qirchimoq.
3 koʻchma Kemirmoq, gʻajimoq, ezmoq. ◆ Teshaboy.. qaynatasining yuragini kechadan beri qirchib kelayotgan tashvish qurtini sezib qolgandek: -Mingboshilikni yonga qol-dirgan osh harom boʻlarmishmi, taqsir, — dedi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҚИРЧИМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
Ruscha ru
qirchimoq
обл.
1 отрезать (ножницами), откусывать, перекусывать (напр., нитку зубами);
2 чеканить, производить чеканку (растений);
3 перен. грызть, глодать; kechadan beri yuragini tashvish qirchib turibdi со вчерашнего дня его душу гложет забота.