qistirmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qis-tir-moq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Qismoq fl. ort. n. ◆ Qoʻltigʻiga kitob qistirmoq. Labiga papiros qistirmoq. Etagini lippasiga qis-tirmoq. Chakkasiga gul qistirmoq. n ◆ Te-shaboy ota belbogʻiga qistirgan kattagina dastroʻmolni olib, terlagan yuz-betlarini artdi. Shuhrat, „Jannat qidirganlar“ . ◆ Oʻgʻlim, ana u behining kallagiga gazeta qistirib qoʻygan edim, shuni olib kel. A. Qahhor, „Asror bobo“ .

2 s. t. Qoʻliga tutqazmoq, ushlatib qoʻy-moq, bermoq. ◆ Domla orqaga oʻtib.. Saidiy-ning qoʻliga qogʻoz qistirdi. A. Qahhor, „Sarob“ . ◆ -Ioʻq, togʻajon, olasiz, — dedi Bashir-jon pulni uning kaftiga qistirishga uri-nib. N. Aminov, „Suvarak“ .

3 etn. Toʻy-hashamlarda oʻyinchi, hofiz va shu kabilarni ragʻbatlantirish uchun chakkasiga yoki qoʻliga pul suqib qoʻymoq. ◆ Oʻyinchiga koʻplar pul qistirdi. n ◆ -Shuncha pul qistirishsa ham xafasan-a? -Pul almashtirilgandan keyin, tangani qanday qistirisharkin, deb oʻylab qoldim. "Mushtum" .

4 koʻchma Biror narsaning bayoni, hikoyasi davomida nimanidir qoʻshib ketmoq, tilga olmoq. Ekish mavsumi davomida yettita haydov traktorining biror kun ham iis-lamaganini dokladingning oʻrtarogʻiga qis-tiriboʻtarsan. "Mushtum". ◆ Toʻlanboy moʻylov.. ikki gapning biriga yo bayt, yo boʻlmasa ib-ratli bir hikoyat qistirib oʻtmasa, koʻngli joyiga tushmaydi. S. Ahmad, „Ufq“ . ◆ [Zokir ota:] Kamchiliklarni tanqid qilganimda, maktab masalasini ham qistirib oʻtsam boʻlar edi, lekin bu masala alohida qoʻyil-ganligi uchun qistirmadim. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

Gap (yoki soʻz) qistirmoq Gap qoʻshmoq, luqma tashlamoq. ◆ -Oʻz-oʻzini maqtashlik.. — pisanda aralash gap qistirdi Izzat Mar-donovich.. J. Abdullaxonov, „Xonadon“ . -Xur-sand! — ◆ deb soʻz qistirib qoʻydi Musa. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .

5 s.t. dagʻl. Ish, oʻqish va shu kabilarga kirgi-zib qoʻymoq, joylamoq. ◆ [Zargarov:] Iye, ta-gʻin nima qildim deydi-ya! Xotining oʻqiyman desa, bitta-yarimta maktabga qistirib qoʻymaysanmi-yu, yana bitta tuqqanidan keyin oʻzi tashlab ketmaydimi? A. Qahhor, „Ogʻriq tishlar“ .

Antonimlari

ҚИСТИРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qistirmoq
понуд. от qismoq
1 прижимать, сжимать, зажимать защемлять, прищемлять, ущемлять; ◆ qoʻltiqqa gazeta qistirmoq зажать газету под мышкой;
2 втыкать; затыкать; papirosni labiga qistirdi он взял в рот папиросу; chopon etagini belboqqa qistirib olmoq заткнуть полы халата за пояс, подоткнуть полы халата; ◆ doʻppi chekkasiga gul qistirmoq заткнуть цветок за тюбетейку;
3 всунуть, вложить; подложить; подсунуть; ◆ stol oyogʻiga taxtacha qistirmoq подложить под ножку стола дощечку; Tantiboyvachcha choʻntagidan uch soʻmlik qogʻoz olib Shomurodboyga qistirdi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Тантибайбача вынул из кармана трёхрублёвку и сунул Шамурадбаю; ◆ 

• gap qistirmoq ввернуть словечко; бросать реплику.