qiyqim
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
qiy-qim
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
QIYQIM 'matoni, qogʻozni kesganda hosil boʻla— digan mayda—chuyda chiqindi'. Mohir bichiqchi q i y — q i m n i qam oz chiqaradi. Bu ot eski oʻzbek tilida 'yotiq holatda kes-' maʼnosini anglatuvchi qïy- feʼ-lining ' takror' maʼnosini ifodalovchi qiyqim(ï)q qoʻnshm-chasi bilan hosil qilingan shaklidan — (ï)m qoʻshimchasi bilan yasalgan; qoʻshimcha qoʻshilganidan keyin ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, ï un — lilarining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (qïy— + ïq = qïyïq-) _+ ïm = qïyïqïm > qïyqïm > qiyqim.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Qiyib ishlangan narsalar chiqindisi, qiyindi. ◆ Qogʻoz qiyqimlari. n ◆ Bu ayolning tashabbusi bilan elektr tikuv mashinalariga "koʻchib yuruvchi lineyka" oʻr-natildi. Bu — qiyqimni kamaytirishda mu-him omil boʻldi. Gazetadan .
2 Gazmolning bichiqdan yoki savdodan ortgan boʻlagi; laxtak.
3 Bir parcha, qiytiq joy. ◆ Qiyqim yer. m ◆ Gektarlarning toʻla boʻlishiga, karta chet-larida qiyqim va tumorchalar qoldirmas-likka katta eʼtibor berildi. Gazetadan .
qiyqindi ayn. qiyqim 1, 2. Gazmol qiyqindilari. n Mening uyimda har xil qiyqindilar bor, oʻshani olib kelaman-da, kostyumchalar tikamiz. N. Nazarov, Zamon. Yonida turgan oq xaltadagi har xil qiy-qindilar orasidan roʻmolchadek laxtakni olib, qiziga berdi. R. Fayziy, Sen yetim emassan.
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ҚИЙҚИМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.