qoʻra
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]qoʻ-ra
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]QOʻRA 'tashqi taʼsirdan saqlash uchun atrofi shox-shabba, panjara kabilar bilan oʻralgan joy'. [ʼoʻri] yarim tunda bir emas, sakkizta h oʻ r a g a tushib, hamma molni hiyratib ketdi /Parda Tursun). Bu ot qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlib, 'ihota qil-' maʼnosini anglattan qor— feʼlidan eski oʻzbek tilida —a qoʻshimchasi bilan yasalgan; keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan: qor- + a = qora > qorä.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Yogʻoch, shox-shabba, panjara va shu kabilardan qilingan toʻsiq, gʻov, devor va shunday devor bilan oʻralgan joy. ◆ Ovulning qamish qoʻralari sovurilib ketdi. A. Muxtor, „Qoraqalpoq qissasi“ . Qoʻ>ra orqasida arava gʻildiraklarining gʻijir-gʻijiri eshi-mwidu. H. Gʻulom, Mashʼal.
2 Shunday joyda yashaydigan kishilar birligi. ◆ Tursunboy oldinda, hamqiiayukrshri bir qoʻra boʻlib kelishdi. "Oʻzbekiston qoʻ-riqlari" .
3 Asosan, qoʻylar saqlanadigan joy. ◆ Demak,- qoʻzisi bor qoʻylarni ajratib, qoʻra atrofida boqish lozim. "Yoshlik" . ◆ Hademay, kuz tugab, qish kiradi. Koʻylar qoʻralarga, qoramollar ogʻillarga kiritiladi. Gazetadan .
4 esk. Atrofi devor bilan oʻralgan hovli-joy, turarjoy. ◆ Rahim domla ilgarilari Arslonbekning ulfati boʻlib, bu „xasis boy“ qoʻrasiga kam kelardi. H. Gʻulom, „Mashʼal“ . ◆ Katta boylarning Toshkent yangi shaharida bir nechadan qoʻrasi boʻlib, ularni.. ijara qoʻyib, dunyo toʻplar edshshr. M. Muhammad-jonov, „Turmush urinishlari“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚЎРА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.