qoʻsqi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

qoʻs-qi

Etimologiyasi

QOʻSQI ' eskirgan', ' juldur kiyim'. Yur, sing— lim, jilla boʻlmasa yuvinib, kiyinib, ustingdagi qoʻsqingni tashla (Oybek). Bu soʻz asli qadimgi turkiy tildagi 'ayni-', 'buzil-' maʼnosini anglatgan qus— feʼlidan (Devon, II, 18) —qï qoʻshimchasi bilan yasalgan boʻlsa kerak; keyinchalik u unlisi o unlisiga almashgan; oʻzbek tilida ï unlisining qatgiqlik bel— gisi yoʻqolgan: qus— + qï = qusqï > qosqï > qosqi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Kiyilaverib eskirib ketgan, julduri chiqqan, juldur kiyim. ◆ Boshida kir, toʻzgʻigan salla, choponi ham qoʻsqi. Oybek, „Ulugʻ yoʻl“ . ◆ Shu qoʻsqisi toʻrt yildirki, yangi boʻlmas. Gʻ. Gʻulom .

2 Shunday ust-boshli kishi haqida. ◆ Men.. otdan tushsam ham, egardan tushmas edim. Men kimman axir, Omon qoʻsqiga boʻysunib ketaveramanmi! Gʻ. Gʻulom, „Shum bola“ .

3 koʻchma Dagʻal, qoʻrs. ◆ Odamlari bir-birini sizlab gatashadi, bizdagiga oʻxshab qoʻ-pol, qoʻsqi emas. I. Shomurodov, „Magʻlubiyat“ .

Antonimlari

ҚЎСҚИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

qoʻsqi
1 заношенная, истрёпанная одежда, отрепье, лохмотья; ◆ qoʻsqi poʻstin заношенный тулуп;
2 человек в лохмотьях, оборванец.