quchmoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]quch-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Quchogʻiga olmoq; quchokda-moq. ◆ Oyxon chaqqon borib, uning belidan quch-di.. A. Muxtor, „Kumush tola“ . ◆ Roʻparasida oʻn besh kunlik oydek boʻlib sevgilisi tursa-yu, uni qucha olmasa. T. Ashurov, „Oq ot“ . ◆ Yashiray deb koʻzda yoshini, Quchib oldi qizning boshini. E. Rahim .
2 koʻchma Oʻrab, qamrab olmoq; qoplamoq, chulgʻamoq. ◆ Uch qadrdon, shoʻx opa-singil Zul-mat quchgan qora oʻrmonda.. X. Davron, „Qaq-nus“ . ◆ Oh, u damlar!.. Eslasam, qalbimni qu-vonch, ruhimni shodlik quchadi. M. Jabborov, „Sevinch ishlari“ . ◆ Qanot yozgan izgʻiriq Quchar yupun tanlarni. Gʻayratiy .
3 Erishmoq, qozonmoq. ◆ Gʻalaba quchmoq. n ◆ Paxtakor diyorimiz katta zafar quchdi. Ulkan "oq oltin" karvoni marraga yetdi. A. Dadaboyev, „Qutlaymiz“ . ◆ Yillarki, shon quchgan har bir lahzasi, Har biri asrdan vazmin, mazmundor. E. Rahim .
- Yer(ni) quchmoq 1) yerga yiqilmoq, yerga qapishib qolmoq. ◆ Vahimaga tushgan general xanjarini ishga solmoqchi boʻlganida, Mar-donbek kekirdagiga shunday musht tushir-diki, toʻtiburun yer quchib qoldi. S. Azimov, Oppoq qoʻshigʻi; 2) yerga bagʻir berib yotib olmoq, Jangchilar bir zumda tarqalib, yerni kuchdilar. Oybek, Quyosh qoraymas; 3) qabr-ga kirmoq, oʻlmoq. ◆ Yer quchsa-da jismimiz, Oʻchmagaydir ismimiz. Yo. Mirzo .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ҚУЧМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.