ranj
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]ranj
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]RANJ Bu sifat 'nojoʻya xatti-harakat, gap-soʻzdan xafa boʻl-, ozor chek-' maʼnosini anglatadigan tojikcha ranchrdan felining (ТжРС, 320) ranch, hozirgi zamon asosiga teng boʻlib, 'koʻngip ogʻrishi', 'xafa boʻlish' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 614). Bu otdan oʻzbek tilida ranji- feʼli yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash][f. — mehnat, mashaqqat;
tashvish; gʻam, alam; dard] 1 Koʻngilga yetgan ozor, alam. ◆ Olamda har narsa esdan chiqishi, har qanday ranj, kulfat koʻngildan koʻta-rshshshi mumkin, lekin uch yarim yashar boʻlib oʻlgan farzand dogʻi.. yoʻq/A. Qahhor, „Qabrdan tovush“ .
- Koʻnglini ranj qilmoq Birovni ran-jitmoq, koʻngliga ozor bermoq. (Birovdan] Ranj topmoq (yoki chekmoq) Birovdan ran-jimoq, ozor topmoq. ◆ Mard ataimiz kimki tursa ahdu paymon ustida, Cheksa ham ranj, uzmagay mehrin qadrdon ustida. Habibiy .
2 esk. Mehnat, mashaqqat. ◆ "Ibodullo max-sum shuncha joydan ranj chekib kelibdi-ya", deb takror oʻyladi Elomonov. M. M . Doʻst, Galatepa qissalari. ◆ Haq yoʻlinda kim senga bir harf oʻqitdi ranj wia, Ashyumak oson emas haqqin ado ming ganj ila. Alisher Navoiy .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]РАНЖ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
ranj
обида, огорчение; ◆ birovning koʻnglini ranj qilmoq обижать, огорчать кого-либо; наносить обиду, причинять огорчение кому-либо; ◆ birovdan ranj topmoq (или chekmoq) обижаться, огорчаться, досадовать на кого-либо.