roʻyirost

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

roʻ-yi-rost

Etimologiyasi

ROʻYIROST Bu sifat ТжРСda roʻyrost shaklida keltirilgan; oʻzbek tiligl roʻy otidan keyin i orttirib olingan; 'yuz' maʼnosini anglatadigan roʻy oti bilan (ТжРС, 330) 'toʻgʻri' maʼnosini anglatadigan rost sifatidan (ТжРС, 327) tuzilgan boʻlib, 'ochiqchasiga', 'toʻgʻridan toʻgʻri' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, I, 631). 202
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

\f. ci^ljjjjj — ochiq, dan-gal yuz] rvsh. 1 Biror andishaga bormasdan, yuz-xotir qilmasdan; toʻppa-toʻgʻri, dangal, ochiq. ◆ Roʻyirost gapirmoq. n ◆ Kecha siz., rosa soat II da qayerda edingiz? Koʻchadamidingiz yo ishxonadami? Shu savolga kollektiv oldida roʻyirost javob bering. S. Abduqahhor, „Sa-namay sakkiz dema“ . ◆ Bular [piyoda askarlar] hammasi ham miltiq va avtomatlarni tay-yor tutgan holda, roʻyirost bostirib kel-moqda.. A. Qahhor, „Oltin yulduz“ .

2 Tikka; bor boʻyicha. ◆ Yigitlardan biri.. koʻzlarini chaqchaytirib, ogʻzini katta ochib, yoʻgʻon tovush bilan atrofga bongurdi: -Yura-ver! Yigitlar, yuraver! Maydonga roʻyirost chiqib, haqqimizni dov qilamiz. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

3 Chinakamiga, astoydil. ◆ Uning [Sidiq-jonning] kulishi Urmonjonning roʻyirost gʻashini keltirdi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

Antonimlari

РЎЙИРОСТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.