sanchiq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
san-chiq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
SANCHIQ 'nimadir oʻqtin-oʻqtin sanchilayotgandek boʻlib tuyiladigan ogʻriq'. "Koʻkragimning s a n ch i gʻ i sira holmaydi", — javob berdi ona ohista tovush bilan (Oybek). Bu ot asli qadimgi turkiy tildagi 'uchi oʻtkir narsani kuch bilan kirgiz-' maʼnosini angla — tuvchi sanch— feʼlidan —ï qoʻshimchasi bilan yasalgan otga (ТРС, 518) eski oʻzbek tilida ' kichraytirish' maʼnosini ifodalovchi —q qoʻshimchasini qoʻshib qosil qilingan; keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisi — ning qattiqlik belgisi yoʻqolgan: (sanch— + ï = sanchï) + q = sanchïq > sänchiq. Eski oʻzbek tilida bir marta sanchish qarakatini anglatuvchi sanch- feʼlidan tashqari koʻp marta sanchish qarakatini anglatuvchi sanchi— feʼli qam mavjud boʻlgan (ТРС, 518); nimagadir UTILda san— chi- feʼli keltirilmagan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
- Uchli narsa qattiq sanchila-yotgandek tuyuladigan oʻqtin-oʻqtin ogʻriq. ◆ Banogoh Omongulning biqiniga sanchiq tur-di. "Yoshlik" . Dilbarxon
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
Husanjon bilan Hasanjonga homshshdor boʻldi-yu, qayoqdandir miya sanchigʻi paydo boʻldi. X. Toʻxtaboyev, Sa-doqat.
2 koʻchma Achchiq, kinoyali ran; achchiq-tirsiq. ◆ Soʻzning yomoni — sanchiq, dardning yomoni — quyonchiq. Maqol . n ◆ Bola bolalik qilib, savoldagi sanchiqni tushunmadi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o.
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
САНЧИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.