sardor
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]sar-dor
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]SARDOR Bu sifat tojik tilida 'bosh' maʼnosini anglatadigan sar otiga (ТжРС, 341) 'egalik qil-' maʼnosini anglatadigan doshtan feʼlining dor hozirgi zamon asosini (ТжРС, 136) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'rahbarlik qiluvchi', 'boshliq' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 22).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash][f. l.m. kallasi, boshi bor: bosh qoʻmondon, sarkarda]
1 tar. Eron va Afgʻonistonda: yirik amaldor, qabila boshligʻi; Oʻrta Osiyoda: qoʻshin qoʻmondoni; Usmonlilar saltanatida: dala armiyasi qoʻ-mondoni. ◆ Temur Malik jang liboslarini kiyib, sardor Shohmurod Koʻhistoniy bilan birgalikda otga minib, qoʻshin toʻgshnayotgan tomonga joʻnadi. "Saodat" .
2 Umuman, qoʻmondon, boshliq. ◆ Senga ber-mas Goʻroʻgʻli hech omona, Xon Goʻroʻgʻli Chambil elning sardori. "Malikai ayyor" . ◆ Kemada aygʻoqchilar sardoridan boshqa ikki kishi ham bor edi. Mirmuhsin, „Temur Malik“ .
3 koʻchma Yoʻl-yoʻriq koʻrsatuvchi; ilgʻor, zarbdor. ◆ Namanganning anori, kimni qilmas xumori, Namanganliklar nori, yigitlarning sardori. T. Toʻla .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]САРДОР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.