sher
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]sher
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]SHER Bu ot ПРСda [shir] shaklida (321), ТжРСda sher shaklida (455) keltirilgan; oʻzbek tiliga tojik tilidagi shakli olingan; 'arslon' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 407). Bu otdan oʻzbek tilida sherlan-('oʻzini bahodir his kil-') feʼli yasalgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash][f. — arslon; botir, jasur;
asad] 1 Mushuksimonlar oilasiga mansub, kalta va sargʻish yungli (erkaklari esa kalin yolli) yirik sutemizuvchi yirtqich hayvon; arslon. ◆ Ovchining zoʻri sher otadi, Dehqonning zoʻri yer ochadi. Maqol . ◆ Oʻzingni er bilsang, oʻzgani sher bil. Maqol . n ◆ Bular [uch ogʻayni botirlar] tushgan toʻqayning narigi tomonida bir sherning makoni bor edi. "Er-taklar" .
2 koʻchma Shaxsni sherga nisbatlab atay-di ("azamat", "botir" "polvon" maʼnosida). ◆ Bu hujjatni butun rayonga tarqatmoq-chimiz, sher, obroʻying oshib, choʻqqiga koʻta-rshayotganingni bilasanmi? I. Rahim, „Ixlos“ . ◆ -Balli, sher, xatni qoʻlingizdan kim oldi? -Bir chol. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Yoppa yov-lik otga mining, sherlarim. "Yusuf va Ahmad" . ◆ Figʻon qilgan bunda sherlar, Yoʻlbars, qoplon, bunda erlar.. "Baxrom va Gulandom" .
- Sher boʻlmoq ayn. sherlanmoq. ◆ Ichkilikning zoʻridan sher boʻlib ketgan Yazturdi endi koʻcha harakati qoidasini unutib qoʻygan edi. Gazetadan . ◆ Balli, azamat, bugun jang vaqtida sher boʻlib ketding. H. Tursunqulov, „Hayotim qissasi“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ШЕР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]- Turkcha: arslan