shilviramoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

shil-vi-ra-moq

Etimologiyasi

SHILVIRA— 'shilingan yeri shilliqlan-'. Yarasi shilvirab k ye t i b d i. Bu feʼlni oʻzbek tili — dagi shilpiq soʻzi bilan qiyoslashdan koʻrinadiki, ular uchun asos vazifasini pshl qismi bajargan; lekin lugʻatlarda bunday ot oʻz aksini topmagan. Asli bu ot qadimgi turkiy tilda mavjud boʻlib, 'elimsimon mod— da' maʼnosini anglatgan boʻlsa kerak. Shilvira- soʻzi ana shu otga —ba qoʻshimchasining -vï shaklini qoʻshib yasalgan feʼldan 'biroz' maʼnosini ifodalovchi -ra qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; keyinchalik a unlisi ä unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: [shïl + vï (< ba) = shïlvï—] + ra = shïlvï-ra- > shilvirä-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
s. t. Shilinib, tir-nalib maddalamoq, suvlanib turmoq (yara, jarohat haqida). Yarasi shshgvirab ketibdi. n U [Gʻulomjon

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ jismini shu yerda qoldirib, fikri bilan yor yonida boʻzlaydi, jarohati shilvirab yotgan dilida ogʻriq turadi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ .o. ◆ Uning kuyuk, sochsiz boshi, yarimta yuzi jizgʻanak boʻlib, shilvirab turar edi. Oybek, „Quyosh qoraymas“ .

Antonimlari

ШИЛВИРАМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.