shir
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]shir
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- I taql. s. Yupqa gazmol yirtil-ganda, suv oqqanda hosil boʻladigan tovushni bildiradi. ◆ Shu payt shir etgan tovush eshitildi-yu, qizning nazarini oʻziga tort-di. J. Abdullaxonov, „Toʻfon“ . ◆ Yengi chokidan shir etib soʻkildi. S. Siyoyev, „Avaz“ . ◆ Keyin shir etkizib, zanjirini uzib oldi-yu, qorongʻi-likka otib yubordi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ .
- Chumchuq pir etsa, yuragi shir etadi Har narsadan hadiksiraydigan, salga choʻchiyve-radigan, juda yuraksiz, qoʻrqoq odam haqi-da aytiladigan ibora. ◆ \Xolmat\\ Pichoqni shu Hasan akang uradimi?! Chumchuq pir etsa, yuragi shir etadi-yu, buning! Hamza, „Boy ila xizmatchi“ . Shir etib Nogahon, toʻsatdan. ◆ -Ho-zir havo yaxshi, erta-indin shir etib, nam-garchilik boshlansa, qoʻl bshshn qaysi birini terib boʻladi, — dedi Salim ota. H. Nuʼ-mon, „Fasllar“ . Shir yalangʻoch Hech narsa kiy-magan, qip-yalangʻoch. ◆ Xoljon xola oʻlib, bir necha ming yildan keyin koʻzini ochsa, mahshar-gohda yurgan emish.. hamma shir yalangʻoch. Gʻay-ratiy, „Dovdirash“ .
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]shir
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]- II \f. — sut
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]shv. q. sut 1, 2.
- Binobarin, shoh qullariga muruvvat qshshb, beradigan yemagini andak oshirib, haftaga shir, oyga bir goʻsht ham ulashtiradi. A. Muxtor, Chinor.
- Shiru shakar [l.m. qandli sut] ad. Maʼ-lum bir tartibda ikki tilda yozilgan sheʼr; shunday sheʼr yozish usuli. ◆ Maxmurning "Dar sifati Krsim beklarbegi" satirasi shiru shakar usulida yozilgan.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ШИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
shir I
звукоподражание треску разрываемой тонкой материи, звуку вытекающей под напором, тонкой струйки жидкости; ◆
- chumchuq pir etsa, yuragi shir etadi ирон. если (даже) вспорхнёт воробей, у него замирает сердце (душа в пятки уходит).
shir II
молоко; * ◆ shiru shakar (букв. молоко и сахар) лит. стихотворный стиль, при котором в тексте применяются слова на двух языках (главным образом на узбекском и таджикском), макаронический стиль.