soat
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
so-at
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
a. سَاعَة — aniq bir vaqt, lahza; 60 daqiqali vaqt
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Sutkaning yigirma toʻrtdan bir ulushiga teng vaqt va shu mud-datni koʻrsatuvchi vaqt oʻlchovi. ◆ Bir soat — oltmish minut. Oradan uch soat oʻtdi. m ◆ Otabek Margʻilonga har nimadir bir soat ilgariroq yetish uchun oshiqar edi. A. Qodi-riy, «Oʻtgan kunlar» . ◆ Ellik qadamcha yoʻlni, nazarimda, bir soatda bosganday boʻldim. S. Siyoyev, «Yorugʻlik» .
2 Tush paytidan yoki yarim kechadan bosh-lab shu oʻlchovda hisoblanadigan vaqt ora-ligʻi; payt. ◆ Qutidor, odatiga qarshi, bozor-dan kunduz soat uchlarda qaytib keldi-da, Otabekni soʻradi.. A. Qodiriy, «Oʻtgan kunlar» . ◆ Majlis ponna-poca soat birda boshlan-di. Oʻ. Hoshimov, «Qalbingga quloq sol» . ◆ [Hasanali] Uxlamay kutib oʻtirdi. Ammo [Otabek] tungi soat oʻn bir boʻlsa ham kel-mas, oʻn ikkida ham daraksiz edi. A. Qodiriy, «Oʻtgan kunlar» . ◆ Solih ish vaqti tugashiga ikki soat qolganda narsalarini yigʻishtirdi. O. Moʻminov, «Xiyobondagi uch uchrashuv» .
3 Vaqtni sutka davomida shu oʻlchovda oʻlchaydigan asbob. ◆ Oltin soat. Choʻntak soat. Devor(iy) soat. yaya Charm kamzulli yigit yon choʻntagidan zanjirli soatini oldi, qop-qogʻini qirs etkizib ochdi. S. Siyoyev, «Yorugʻlik» . ◆ Vrach Mamlakatning tomir urishini soati-ga qarab oʻlchadi. Oʻ. Usmonov, «Sirli sohil» .
4 Oʻquv mashgʻuloti uchun belgilangan 40 minutli yoki 45 minutli vaqt, dars. ◆ Oʻzbek tili uchun haftada toʻrt soat ajratilgan. m ◆ Bir oʻquvchining bir soat dars qoldirishi hamuning bilimiga taʼsir qiladi. Gazetadan .
5 Umuman, vaqt, fursat, payt, on. ◆ Tole soatini kutmoqdan oʻzga ilojimiz yoʻq [dedi podshoh Navoiyga]. Oybek, «Navoiy» . ◆ Bu kungi kech Otabek bilan Homidning qaysi bir-larining soʻng soatlari yetganligi shu qoron-gʻi tun kabi qorongʻi edi. A. Qodiriy, «Oʻtgan kunlar» . ◆ Meʼmor boʻlsa ikki shogirdning sap quyushqondan chiqib, taltayishayotganidan ensasi qotib kelardi: koni shundok yaxshi soatlarda uning yonida oʻgʻli Nizomiddin ham boʻlsa! Mirmuhsin, «Meʼmor» .
6 Maʼlum maqsad uchun belgilangan, xos vaqt. ◆ Qabul soatlari. Ish soati. yaya Urdaga aloqasi boʻlmagan kishilar boqqa kirolmas-lar, fakat haftada bir kun koʻngil ochish soatlarida, baʼzi mustasno zotlar uchun bogʻning yoʻli ochiq boʻlar edi. A. Qodiriy, «Mexrobdan chayon» .
7 Soat (erkaklar ismi).
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
СОАТ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
soat
Ruscha ru
soat
1 час, время; // часовой; ◆ soat necha? сколько времени?; который час?; ◆ soat besh времени пять часов; ◆ ertalab soat beshlarda утром часов в пять, приблизительно в пять часов утра; ◆ bugun besh soat ishladim сегодня я работал пять часов; ◆ belgilangan soatda в назначенный час, в назначенное время; ◆ ertalab soat yettida в семь часов утра; ◆ kech soat yettida в семь часов вечера; ◆ soat strelkasi часовая стрелка; ◆ soat poyaslari геогр. часовые пояса; ◆ soatma-soat час от часу; час за часом; ◆ vaqt-soat см. vaqt;
2 часы; ◆ qoʻl soat ручные часы; ◆ choʻntak soat карманные часы;
3 урок, час (учебный); ◆ yettinchi sinfda haftada olti soat oʻzbek tilidan mashgʻulot boʻladi в седьмом классе узбекский язык бывает шесть часов в неделю;
4 Саат (имя собств. мужское, реже женское).