sovurmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

so-vur-moq

Etimologiyasi

SOVUR— 'shamolda shopirib tozala-'. Kun qizib turgan paytlarda .. yanchiq yanchibdi, kechki shamolda bugʻdoy sovuribdi (Sunnatilla Anorboyev). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl savur- tarzida talaffuz qilingan (Devon, II, 86), oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan: savur- > sâvur—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
1 q. x. Shamolda shopirib tozalamoq, shopirmoq. ◆ Oʻt ishi — qovurmoq, Yel ishi — sovurmoq. Maqol . yat [Bobodehqon

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

◆ Kun qizib turgan paytlarda, boshidan of-tob oʻtishiga qaramay, yanchiq yanchibdi. Kechki shamolda bugʻdoy sovuribdi. S. Anorboyev, „Bo-bodehqon soʻzi“ .

2 koʻchma Behudaga ketkizmoq, behuda sarf, xarajat qilmoq. ◆ Pulni sovurmoq. m ◆ Men uchun ham, oʻzi uchun ham pulni ayamay sovurar va hech qachon mening moyanam bilan qiziqmasdi. "Yoshlik" .

3 Mahv etmoq, yoʻq qilmoq, behudaga chiqarmoq. ◆ Tilaklarimni sovurganing yetmay, tilakuyimni yiqqaning nimasi. M. Ismoiliy, „Fargʻona t“ . o. ◆ Shoirning yuragida haqi-qat dushmanlariga qarshi, hammadan sevgani — hayot gulini sovurmoqchi boʻlgan yovuz kuchlar-ga qarshi gʻazab yonar edi. Oybek, „Navoiy“ .

Kulini koʻkka sovurmoq Batamom yoʻq qil-moq, mahv etmoq, agʻdarib tashlamoq. ◆ Chingiz farmoni bilan shaharga oʻt qoʻyilib, kuli koʻkka sovurildi. Mirmuhsin, „Temur Malik“ . Koʻkka (yoki behudaga) sovurmoq ayn. sovurmoq 1,2. ◆ Shamol quturar, qorni oppoq toʻzonga ay-lantirib, koʻkka sovurar edi. Oybek, „O“ . v. shabadalar. ◆ -Bizni davlat pulini koʻkka sovuruvchi tentaklar, xayolparastlar, deb atashayotganlar ham yoʻq emas, — dedi Do-niyorov Mohidilga. J. Abdullaxonov, „Toʻfon“ .

Antonimlari

СОВУРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

sovurmoq
1 веять, провеивать; ◆ mosh sovurmoq провеивать маш;
2 развеивать, разметать, взметать; ◆ kulini koʻkka sovurmoq развеять в прах, разрушить дотла (что-л.); Shamol quturar, qorni toʻzonga aylantirib koʻkka sovurar edi (Ойбек, «О. в. шабадалар») Ветер злился и, превращая снег впыль, взметал его в небо; ◆ pulni koʻkka sovurmoq перен. пускать деньги на ветер, мотать деньги, транжирить.