susaymoq
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]su-say-moq
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]SUSAY- q. sust
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Ilgarigi kuchini, shid-datini yoʻqotmoq; sekinlashmoq, pasaymoq. Nusratbekning tashidagi titroq bir oz su-saydi, sekin, vazmin, salmoq bilan odimlab ketdi. S. Nurov, Maysalarni ayoz urmaydi. ◆ Harsillashlar susayib, tiq etgan tovush ham aniq eshitiladi. Qayerdadir, yer ostida, yum-ronqoziq nimanidir kemiradi. M. Mansurov, „Yombi“ . ◆ Nihoyat, chakkasidagi shangʻillash susayib borib, allanarsa jing etdi-yu, qu-loqlari ochilib ketdi. M. Mansurov, „Yombi“ .
2 Shashtidan qaytmoq, ilgarigi gʻayra-tini, joʻshqinligini yoki qiziqishini yoʻ-qotmoq; boʻshashmoq, pusmoq. ◆ [Kumush] Kun-dan-kunga Zaynabning susayib, oʻziga bego-nalashib borganini yaxshi anglar edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .
- Meʼdasi susaymoq Meʼdasi ovqatni yaxshi hazm qila olmaydigan boʻlib qolmoq.
3 Kuchini, taʼsirini yoʻqotmoq, kuchsiz-lanmoq. U/Hakimboyvachcha/ ◆ yurtdagi tinchsiz-likning sababini dinning susayganidan, ula-molarning xalqqa rahbarlik qilmaganidan koʻrdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
4 Boʻsh qoʻyilganlik natijasida orqaga ketmoq, yomonlashmoq, pasaymoq, boʻshashmoq. ◆ Intizom susaydi.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]СУСАЙМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
susaymoq
1 слабеть, ослабляться; становиться вялым; ishtahasi susaydi у него аппетит пропал, он потерял аппетит; nega buncha susayib qolding? почему ты стал таким вялым?;
2 понижаться, снижаться; замедляться; падать; ish surʼati susaydi темпы работы снизились.