taʼzim
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]taʼ-zim
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]a. تَعْظِيم — tabriklash, salomlashish; ulugʻlash, hurmatlash, izzat-ikrom (qilish)
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Yuksak hurmat, minnatdorlik, tahsin. ◆ Said Ahmad hikoyalarida.. taʼzimga sazovor obrazlar talaygina. F. Nasridsinov, „Taʼzim va taʼzir“ . ◆ Xudoyor ismini eshituvchi ayonlar uning taʼzimi uchun oʻrinlaridan turib, yana oʻtirdilar. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ ..odob, taʼzim xususida onasi ancha-muncha gaplarni uqtirib yuborgani uchun.. dasturxonni tezgina yigʻishtirib, choy icha boshladi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
2 Shunday hurmat ifodasi sifatida egilib, boshni quyi solish yoki qoʻlni qovushtirish, koʻksiga qoʻyish. ◆ Taʼzim bilan qarshi olmoq. shsh Rahim aka taʼzim bilan ikki-uch qadam orqaga tisarildi. F. Musajonov, „Himmat“ . ◆ U darvozadan kirib, supa-ga oʻn-oʻn besh qadam qolganda, qoʻl qovuiipi-rib, taʼzim bshshn "Assa,yumu alaykum", dedi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
- Taʼzim qilmoq (yoki etmoq) Taʼzim bildirmoq, taʼzim bajo keltirmoq (taʼzim har ikkala maʼnosida). ◆ Atrofda tobora odam koʻpayib borar, birov unga uzoqdan taʼzim qilar, birov quyuqqina koʻrishar, notanish kishilar sekin kalla silkib qoʻyardi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ . ◆ ..ganchxok [ganch kukuni] qorayotgan yigit Meʼmorga ilgarigidek salom berib, taʼzim etdi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТАЪЗИМ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]Ruscha ru
taʼzim
1 поклон; ◆ taʼzim qilmoq поклониться; ◆ Saidiy taʼzim qilib chiqdi (А. Ќаћћор, «Сароб») Поклонившись, Саиди вышел;
2 почтение, преклонение, воздавание почестей; ◆ taʼzim bilan с поклоном; ◆ taʼzim bilan qarshi olmoq встречать с поклоном; встречать почтительно; ◆ taʼzim bilan javob bermoq почтительно отвечать; ◆ yetti bukilib taʼzim qilmoq 1) отвесить земной поклон; 2) почитать; выказывать почтение; преклоняться.