taqmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

taq-moq

Etimologiyasi

TAQ— 'birkit-', 'qada—', 'os-\ Gunafshalar ochildi, chakkangga t a h , chakkangga (Zafar Diyor). Qadimgi turkiy tilda qam shunday maʼnoni anglatgan bu Feʼl asli taq- tarzida talaffuz qilingan (Devon, II, 24); oʻzbek tilida a unlisi ä unlisiga almashgan: taq— > täq—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Bezak buyumlari, medal, qu-rol va shu kabilarni tananing (kiyimning) biror joyiga oʻtkazib, osib yoki bogʻlab oʻr-natmoq. ◆ Barmoqqa uzuk taqmoq. Koʻkrakka medal taqmoq. Quloqqa isirgʻa taqmoq. Boʻ-yinga marjon taqmoq. Belga qshgich taqmoq. Sochga lenta taqmoq. yat Gunafshalar ochildi, chakkangga taq, chakkangga; Atir hidi sochil-di, Chakkangga tak,, chakkangga. 3. Diyor . ◆ Toʻgʻri-dagi devorga Oxunboboyevning chaqmoq telpak kiyib, koʻkragiga qizil lenta taqib tushgan surati yopishtirilgan. S. Ahmad, „Hukm“ .

2 Toʻgʻnamoq, chatmoq. ◆ Koʻylakka tugma taq-moq. Belboqqa munchoq taqmoq.

3 Teshigidan oʻtkazib qoʻymoq, oʻtkazmoq. ◆ Kecha sutdek oydin. Ignaga ip taqsa boʻladi-gan. Oydin, „Koʻngli toʻldimi, yaxshi yigit“ .

4 Umuman, bir narsani boshqa narsaga mahkamlamoq. ◆ Olimov tayoqlar tepasiga chil-lakday ayrilar bogʻlab, ularga qizil qogʻoz-dan varrak qulogʻiday shokilalar taqib qoʻy-di. H. Nazir, „Soʻnmas chaqmokdar“ .

5 q. taqimoq. ◆ Oʻz aybingni birovga taqma. ^Aytdingiz, aytdingiz, nega tonasiz?Men sizga ayb taqyotganim yoʻq-ku! A. Qahhor, „Munofiq“ . Bu bitta odamning [◆ Rahmonqulov-ning] odati. U ni sen kollektivga taqma.. A. Muxtor, „Chinor“ .

Antonimlari

ТАҚМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Feʼl

taqmoq taqmoq

Tillar

• Turkcha: üstüne atmak

OʻTIL

Ruscha _ru

taqmoq
1 прицеплять, нацеплять; прикалывать; привешивать; привязывать; носить; ◆ quloqlarga isirgʻa taqmoq нацепить серьги на уши, вдеть серьги в уши; koʻkrakka medal taqib qoʻymoq повесить на грудь медаль; znachoklar taqib yurmoq носить значки; ходить, нацепив значки; ◆ galstuk taqmoq надевать галстук; носить галстук; barmoqqa uzuk taqib yurmoq носить перстень на пальце;
2 вдевать; ◆ ignaga ip taqmoq вдеть нитку в иголку;
3 пришивать; ◆ kostyumga tugma taqmoq пришивать пуговицы к костюму;
4 перен. сваливать (вину на кого-л.); приписывать (кому-л., что-л.); bu aybni mening boʻynimga taqma не сваливай эту вину на меня.