tavfiq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

tav-fiq

Etimologiyasi

arab. –muvofiqlash(tirish); yarashtirish, kelishtirish; yordam, madad; baxt, omad;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 din. Toʻgʻri yoʻlga boshlovchi din yoʻl-yoʻriqlari, insof, diyonat; eʼtiqod. ◆ Bu gunohkor oʻgʻilga oʻzing tavfiq ber va men qulingni kechir. Oybek, „Nur qidirib.“ ◆ Janob Xoʻja Yahyo molu dunyoga hirs qoʻyib, tavfiqni unutgan. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar.“

2 koʻchma Nojoʻya ish, xatti-harakat va sh. k. dan oʻzini tiyish. ◆ Zolimlarga insof, tavfiq bersin! — dedi buvim koʻzlariga yosh olib. Oybek, „Bolalik.“

3 koʻchma din. Omad, gʻalaba, muvaffaqiyat; Mudofaa; Alloh tomonidan moʻminlarni qoʻllab-quvvatlash, ularga beriladigan koʻmak; (Bu soʻz koʻproq dinga mansubligini va mufassal talqin qilinganda, aynan, Allohdan kelgan koʻmak tufayli – yaxshi yakun, zafarli yakun, omadli yakun, gʻalabali natija, samarasi, oqibati yutuq; muvaffaqiyat va sh. k. maʼnosini tushunish lozim; Moʻmin kishining biror ish, xatti-harakati va sh. k. larni natijasi Allohning muhofazasi, koʻmagi tufayli gʻalaba bilan yakun topishini bildiruvchi holat; boshqa soʻz bilan aytganda Alloh sizni oʻzingizga oʻzingizni tashlab qoʻymasligi va ishingiz avvalidan to yakunigacha koʻmakchi boʻlishi;) ◆ Albatta, Allox iymon keltirganlarni mudofaa qilur. Va Albatta, Allox barcha xoin va kofirlarni xush ko‘rmas! qurʼon 22:38 ◆ Albatta, Allox taqvoli va solix amallar qilguvchilar bilan birgadir. qurʼon 16:128 ◆ Kim Alloxga taqvo qilsa U zot uni ishiga yengillik beradi. qurʼon 65:4

Tavfiqqa kelmoq Insofga kelmoq, yaxshi yoʻlga kirmoq, yomon (nomaqbul) ish, xatti-harakatlardan tiyilmoq. ◆ U vaqt, — dedi Shodim, — bizni shayton yoʻldan chiqargan edi. Endi tavfiqqa keldik. S. Ayniy, „Qullar.“

Antonimlari

ТАВФИҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

tavfiq
1 рел. благочестие;
2 перен. книжн. воздержание от дурных поступков; ◆ ...xalqni tarbiya qilish, insof va tavfiqqa, sabr-qanoatga chaqirish... (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») ...воспитывать народ, призывать его к честности и воздержанию от дурных поступков, к терпеливости...