taxir

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ta-xir

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1. Taʼmi ogʻizni burishtiradigan; kakra, talxa. ◆ Taxir dori. Taxir shaftoli. ◆ Uning [Salimboyning] keng qora qoshli, qoʻy koʻzli, peshonasi serajin choʻziq yuzi xuddi taxir bir nima yegandek burishdi. S. Abduqahhor, „Sanamay sakkiz dema.“ ◆ Meva gʻoʻraligida taxir boʻladi, yegan kishining labini qizdiradi. "Fan va turmush".

2. koʻchma Dagʻal, badxazm (gap, soʻz, muomala va shu kabilar haqida). ◆ Taxir gap. ◆ Xaridorlar sotuvchidan taxir soʻz eshitmaslik uchun indamay chiqib ketishdi. "Mushtum".

Taxirini chiqarmoq Sharmanda qilmoq, izza qilmoq; pachavasini chiqarmoq. ◆ ..vaqti kelib, hovuridan tushib qolar, deb oʻziga sabr berib, erining taxirini koʻchaga chiqarmadi. R. Rahmon., „Qiz–aziz farzand-ku!“ ◆ Ammo soʻkaverib, bir-ikkita vakilning taxirini chiqarib yubordi. "Mushtum".

Antonimlari

ТАХИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

taxir
1 горечь; терпкость; // горький, горьковатый; терпкий; ◆ taxir bodom горький миндаль; ◆ Ularning soʻzlari... ilk totishda shiringina tuyulib, taxiri soʻngroq bilinadigan doruday edi (Ойбек, «Навоий») Их слова были похожи на лекарство, которое сперва кажется сладким и горечь которого чувствуется немного позже; ◆ taxir behi терпкая айва; ◆ taxir tuz горькая соль; ◆ qovunning taxiri chiqdi дыня горчит;
2 перен. неприятный; ◆ taxir gap неприятный разговор; ◆ 

• taxirini chiqarib yubormoq вывести (кого-л.) на чистую воду, пристыдить, оконфузить.