tekinxoʻr
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]te-kin-xoʻr
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TEKINXOʻR Bu sifat oʻzbek tilida tekin sifatiga 'eb-ich-' maʼnosini anglatadigan tojikcha xoʻrdan feʼlining xoʻr hozirgi zamon asosini (ТжРС, 434) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'mehnat qilmay, boshqa kishilar xisobiga yashaydigan' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 155).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Mehnat qilmasdan, bosh-qalar hisobiga kun koʻruvchi; haromxoʻr. Te-kinxoʻrlar va bezorilar odil sud tomonidan tegishli jazosini oladi. X. Rizayev, Bezori munosib jazolandi. ◆ Ahmadga oʻxshagan sof vijdonli odam uchun eng yomoni — oʻzini be-korchi, tekinxoʻr sezish. F. Musajonov, „Him-mat“ .
2 biol. Boshqa organizmlarga yopishib, ularni soʻrish bilan yashovchi mayda jonivor yoki oʻsimlik; parazit. ◆ Tekinxoʻr zarpechak. yash Endi chimqirqar mashina solaman bu tekin-xoʻr gazandaga. Oybek, „O“ .v. shabadalar.
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТЕКИНХЎР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari
[tahrirlash]tekinxoʻr
Tillar
[tahrirlash]- Turkcha: asalak
OʻTIL