tezob

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

te-zob

Etimologiyasi

TEZOB Bu sifat tojikcha tez sifati bilan (ТжРС, 392) 'suv' maʼnosshsh anglatadigan ob otidan (ТжРС, 279) tuzilgan boʻlib, ПРСda (141) va ТжРСda (392) 'kislota' maʼnosini anglatishi aytilgan; OʻTIDsa (11,154) shunga yaqin maʼno ikkinchi maʼno sifatida keltirilib, birinchi maʼno deb 'tez okadigan' maʼnosi aytilgan, lekin bunday maʼno fors va tojik tillari lugʻatida keltirilmagan; demak, oʻzbek tilida yuzaga kelgan.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

[f. ^— barcha metallarni

erituvchi suyuqlik, sulfat va nitrat kis-lotalar aralashmasi; tezoqar suv] 1 kam qoʻll. Tez oqadigan, tezoqar. ◆ Izboskan qishlogʻining etagidan.. tezob daryo oqadi. Y. Shamsharov, „Oltin kuz“ . ◆ Qalbing ishlar ishqin kuylab doimo, Misralar irmoqday tezob, shoʻx, toza. M. Boboyev . ◆ Yoshlik ekan, umr atalmish tezob daryoning ayni koʻpirgan, joʻshqin pallasi. E. Aʼzam, „Kechikayotgan odam“ .

2 Tez surʼatli, jadal. ◆ Har yakshanba ish shu tariqa tezob.. Sh. Tohirov, „Qars ikki qoʻldan chiqadi“ .

3 ayn. tez 5. ◆ Voqeadan xabardor boʻlgan tezobroq Inogʻom aka tutaqib ketdi. F. Musajonov, „Kamtarin ishchi“ .

4 maxe. Turli texnologik jarayonlarda eritish, tozalash, okdash, oshlash va sh.k. maqsadlarda ishlatiladigan moddalarning umumiy nomi. ◆ Terini tezobga solmoq. Me-tallni tezobda tozalamoq.

Antonimlari

ТЕЗОБ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

tezob
1 спец. кислота; протрава;
2 быстрый, быстро-текущий; ◆ tezob daryo быстрая река.