tiqilinch

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ti-qi-linch

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 ot Odam, mashina va sh. k. bilan tirband; yurish, harakatlanish qiyin holat; shunday holatli joy; shunday holatdagi odam yoki narsalar toʻdasi. ◆ Yoʻlchi "Doʻppi bozor"dan aravani zoʻrgʻa olib oʻtdi: bu yerda zoʻr tiqilinch, koʻpchiligi xotinlar. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Tramvay narigi bekatda toʻxtaganda, tiqilinchda urilib-surilib, men tushgan vagonga kutilmaganda Sanobar chiqib keldi. Oʻ. Usmonov, „Sirli sohil“ .

2 Shunday tirband, yurish, harakatla-nish qiyin boʻlgan (qiyin holatli). ◆ Oynisa vokzal maydoni yaqinida tiqilinch tram-vaydan hammadan keyin tushdi.. \. Gʻulom, „Toshkentliklar“ . ◆ Hamadon shahri xuddi bezovta qilingan arining inidek gʻuvullaydi. Koʻchalar tiqilinch. M. Osim, „Ibn Sino qissasi“ .

3 Tezlik bilan bajarilishi lozim boʻlgan; shoshilinch, oshigʻich. ◆ Tiqilinch ish. n Boradigan joyingizga kech qoladigan boʻldingiz-da, meniki judayam tiqshshnch emas edi. Shuhrat, Jannat qidirganlar.

4 Bajarilishi lozim boʻlgan ish koʻp (tiqilgan), vaqt esa ziq. ◆ Shukur betoqat boʻlib, ensiz peshonasini tirishtirdi. Shu tiqilinch paytda Shukurning miyasiga bir fikr kelib qoldi. S. Anorboyev, „Hamsuhbatlar“ . ◆ Kunduzi Zinnat buvi terimchilarga ovqat pishirgani ketadigan vaqtda, ishlarim tiqilinch boʻlishiga qaramay, men uyga yetib keldim. H. Nazir, „Koʻkterak shabadasi“ .

Tiqilinch qilmoq Zoʻr berib qistamoq, shoshirmoq, qiyin-qistoqqa olmoq, hol-joniga qoʻymay talab qilmoq. ◆ Munisxon tiqilinch qilmaganda, ular koʻchib ketishmasdi. Oʻ. Umarbekov, „Yoz yomgʻiri“ . ◆ Yuzboshiga aytib qoʻying, Haydarvoy, ishla, ha boʻl, deb bizga koʻp tiqilinch qilavermasin. M. Osim, „Tilsiz guvoh“ .

Antonimlari

ТИҚИЛИНЧ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

tiqilinch
1 давка, теснота, толкотня; затор; ◆ tramvayichi tiqilinch edi в трамвае было тесно; ◆ tiqilinchda uni yoʻqotib qoʻydim в толкотне я его потерял;
2 срочный; поспешный; ◆ tiqilinch ish срочная работа; срочное дело; ◆ tiqilinch payt время (точка) высшего напряжения, час пик, кульминация; ◆ 

• tiqilinch qilmoq настойчиво требовать, торопить (кого-л.), приставать с ножом к горлу.