toʻntarmoq
[tahrirlash]
Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
toʻn-tar-moq
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
_ TOʻNTAR- 1 ustini ostiga qilib qoʻy-\ 'agʻdar-1. Yoʻlchi .. bir piyolani toʻntarib, uning ustiga shamni oʻtqazdi (Oybek). Qadimgi turkiy tilda shunday maʼnoni anglatgan soʻz töŋdär— tarzida talaffuz qilingan (Devon, III, 406); oʻzbek tilida ŋ undoshi n un — doshiga, d undoshi t undoshiga almashgan, ö unlisining yumshoqlik belgisi ioʻqolgan: töŋdär— > töntär— > tontär—. Bu soʻz asli qadimgi turkiy tilda mavjud boʻ— lib, 'usti ostiga agʻdaril—' maʼnosini anglatgan töŋ— feʼlidan -där orttirma qoʻshimchasi bilan hosil qilingan (ЭСТЯ, III, 277).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Ostini ustiga, ustini ostiga qilib qoʻymoq, agʻdarmoq, toʻnkarmoq. ◆ Yoʻlchi tokchada yotgan shamni yoqib, bir piyo-lani toʻntarib, uning ustiga shamni oʻtqaz-di. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
2 siyos. Davlatni, hokimiyatni kuch bilan oʻzgartirmoq, agʻdarmoq, qoʻlga olmoq, toʻntarish qilmoq.
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ТЎНТАРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.
Tarjimalari[tahrirlash]
Ruscha ru
toʻntarmoq
= toʻnkarmoq.