toʻra

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

toʻ-ra

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 tar. Yuqori tabaqaga mansub kishi; zodagon, oqsuyak, aristokrat. ◆ Bu ikki qavatli katta hovli Azlarxon toʻraning hovlisi edi. Oydin, „Hazil emish“ .

2 tar. Xonlar davrida va chor Rossiyasi davrida Turkistonda katta amaldor, hokim. ◆ Unga javob qilmay, hokimdan soʻradi: -Nima qilaylik boʻlmasa, toʻram? M. Ismoiliy, „Fargʻona tong otguncha“ . ◆ Ellikboshi.. oʻyladi: "Mahkama-ga borib, Hakimboyvachchaning obroʻsini das-tak qilaman. Toʻralarning ogʻziga urish uchun pulni boyvachcha beradi. Mandan nima ketadi, Kabul kilaveray". Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

3 Hurmat yuzasidan yoki ulugʻlab, kishi-larning nomiga, unvoniga, mansabiga, shuningdek, koʻchma maʼnoda baʼzi narsalarni bildiruvchi soʻzlarga qoʻshib ishlatiladigan soʻz. ◆ [Sodiq:] Ha-ha-ha, balli, Mutal toʻram! A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ [Mulladoʻstoʻziga oʻzi:\ Obbo, hay bu kun-erta yor-yor, childirma baka-bang, kiblaga qarab kuyov toʻram oʻti-radilar. Hamza, „Maysaraning ishi“ . ◆ Kudrat aka, palovxon toʻra oʻzlarini juda aziz qi-lib koʻydilar, qarzdormiz. N. Safarov, „Uy-gʻonish“ . ◆ Mana, yoniga konyak toʻrani qoʻyib, toʻngʻich hosil bilan dasturxonni bezatdim. Sh. Rashidov, „Boʻrondan kuchli“ .

4 koʻchma Rasmiyatchi, rasmiyatparast, byurokrat. ◆ Boshkarma idorasiga joylashib kalgan ikki-uchta oʻzbilarmon toʻraning bebosh-ligi tufayli ishlar ketga ketgandi. Sh. Gʻu-lomov, „Yorqin ufqlar“ .

5 Toʻra (erkaklar ismi).

Antonimlari

ТЎРА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

toʻra
1 ист. господин, человек высокого происхождения;
2 ист. сановник; чиновник; ◆ Endi bilsam, sen bir elga toʻrasan... («Гўрўѓли») Теперь я знаю, что ты владыка какого-то народа... ◆ Oʻrus toʻralari bilan aloqasi kuchaydi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») Окрепли его связи с русскими чиновниками;
3 перен. бюрократ;
4 прибавляется к именам собственным мужским при почтительном или ласковом обращении;
5 Тура (имя собств. мужское).