toʻs

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

toʻs

Etimologiyasi

TOʻS 'qayin daraxtining poʻstlogʻi' (egarchilikda ishlatiladi). Hozir t oʻ s bilan qoplangan egar

kamdan—kam uchraydi. Qadimgi turkiy tilda ham shun — day maʼnoni anglatgan bu ot asli toz tarzida talaffuz qilingan (ДС, 579); oʻzbek tilida soʻz oxiridagi z un — doshi s undoshiga almashgan: toz > tos.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Qayin daraxtining egarchilikda ishlatiladigan poʻstlogʻi.

2 Maxsus qora boʻyoq. ◆ Sham qarshisida qizargan shahlo koʻzlari, yosh bilan singgan jingila kipriklari, chimirilgan toʻsdek kora koshlari uni [Kumushni ] allakanday bir holga koʻygan edilar. A. Qodiriy, Oʻtgan kunlar.

3 koʻchma Qora, qop-qora. ◆ Yigit toʻsmoʻy-lovini himarib kuldi. H. Nazir, „Qanotlar“ .

Antonimlari

ТЎС. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

toʻs
1 берёзовая кора, луб, идущий на отделку седла;
2 специальная чёрная краска; тушь.