tonmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ton-moq

Etimologiyasi

TON- 'inkor et-\ boʻyinga olma-\ Aytdingiz, aytdingiz, nega tonasiz? (Abdulla Qaqqor). Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu feʼl asli tan— tarzida talaffuz qilingan (Devon, III, 201); oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan: tan— > tân-.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Qilmishini, aytgan soʻzi va shu kabilarni boʻyniga olmaslik; inkor etmoq. ◆ Gapidan tonmoq. n ◆ Aytdingiz, aytdingiz, nega tonasiz? Men sizga ayb taqayotganim yoʻq-ku! A. Qahhor, „Munofiq“ . ◆ Margʻilondan qaytgandan keyingi kunlaringizni mehmon-xonada kechirib kelishingizdan, albatta, tona olmaysiz. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

2 Umuman, bor, boʻlgan narsani tan olmaslik; rad etmoq. ◆ Qarzidan tonmoq. n ◆ [Maysara Choʻponga:] Otang rahmapʼshkning senga vasiyat qilib qoldirib ketgan yigirma tilla puliga qozi eshonning tonib ketish-larining sababi bor ekan. Hamza, „Maysara-ning ishi“ . ◆ Quloq soling gapima, hay yaxshi-lar, Oq sut bergan onadan tongan bormi? "Mushtum" .

Antonimlari

ТОНМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

tonmoq
отказываться, запираться, отрицать; не признавать; ◆ gapidan tonmoq отказываться от своих слов; ◆ qarzidan tonmoq отрицать, что брал долг (у кого-л.); men bu haqiqatdan tonmayman я не отрицаю этой истины; oʻzining shunday planlari bor ekaniga tondi он отрицал, что у него были такие планы; u tonib turib oldi он упорно отрицал (всё).