topshirmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

top-shir-moq

Etimologiyasi

TOPSHIR— ' ixtiyoriga ber-'; 'zimmasiga yukla-'. Yura hol, hizim, man sani kampirimga t o p sh i -r i b chihay (Oybek). Qadimgi turkiy tilda bu feʼl 'kimsaning zimmasiga yuklanadigan vazifa, burch' maʼ-nosini anglatgan tapïsh otidan (ДС, 534) — (u)r qoʻshim-chasi bilan yasalgan (ПДП, 426; DS, 535); keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan; oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga, u unlisi i unlisiga almashgan: tapïsh + ur tapïshur— > tapshur— > tâpshir—.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Kimsaning oʻz qoʻliga yoki ixtiyoriga bermoq. ◆ Xatni egasiga top-shirmok■ Kitoblarni kutubxonaga topshir-moq. shshsh Chol kalovlanib oʻrnidan turdi: -Yura Kol, kizim, man sani kampirga topshirib chiqay. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Sarboz-lar shayxga kishan kalitini topshirib, ot choptirib ketdilar. S. Siyoyev, „Avaz“ . ◆ Qizil-kumdan kiyik bolasi keltirib, hayvonot bogʻiga topshiribdi. H. Nazir, „Yonar daryo“ .

2 Oʻz qoʻlidagi, ixtiyoridagi narsani kimsaga keltirib bermoq, oʻtkazmoq. ◆ Dav-latga paxta (pilla, gʻalla) topshirmokyaya -Siz uchun, Ergash aka, — dedi, — bir beshotar topib beraman. Bu mening oʻzimniki, oʻz yarogʻ-larimni topshirganda, komissiya raisidan "oʻzimni qoʻriqlash uchun", deb tilab olib edim. S. Ayniy, „Qullar“ .

3 Zimmasidagi ish, lavozim va shu kabilarni bermoq, undan kechmoq, xoli boʻlmoq. ◆ Rais-likni topshirmok. Mudirlikni topshirmok- n ◆ -Hozir smenani topshiraman, — dedi konduktor, — biznikiga boramiz. "Guldasta" .

4 Biror gap-soʻz, xabar va shu kabilarni oʻz egasiga yetkazmoq, maʼlum qilmoq. ◆ Doʻst-larning salomini topshirmok■ " ◆ U ovqat-lanib boʻlgach, Rohat xola "nakazlarni" oqiz-may-tomizmay topshirdi. "Guldasta" . U ◆ [xotin] supaga yaqinlashgach, Yoʻlchi oʻrnidan turib salom berdi va onasining salomini topshirdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

5 Ish-vazifa yuklamoq, buyurmoq. ◆ Oʻtar bobo oʻgʻillariga ish topshirib boʻlib, Avazga oʻgirildi: -Sen Ahmadjon ogʻangni chorlab kelasan. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ . ◆ Meʼmor yuvinib, namozni oʻkib olgach, hovliga chikdi. Nonushta-ga hozirlik qilishni shogirdlariga topshirdi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ . ◆ Endi zabastov-kalaru miting-pitinglarni tarkatish bilan ovora boʻlib yurmang, bu ishni boshqalarga topshiraman. K. Yashin, „Hamza“ .

Imtihon topshirmoq Biror fan, uning sohasi yuzasidan soʻroq-savollarga javob berib sinovdan oʻtmoq. ◆ Nasiba kuzda hamma fandan aʼloga topshirmasa, yoʻl koʻymayman. A. Qahhor, „Ogʻriq tishlar“ . ◆ Charos bilan oxir-gi marta koʻrishganidan buyon oʻtgan bir yarim oy ichida esdan ogʻib kolmaganiga, kishki imtihonlarini qandoq topshirganiga oʻziyam hayron boʻldi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ . Omonatini topshirmoq Jon taslim qil-moq, olamdan oʻtmoq; oʻlmoq. Tuproqqa topshirmok Dafn etmoq. ◆ Tuprosho. topshirdik biz joʻramizni.. X. Davron, „Bolalikning ovozi“ . ◆ ..aka-uka Umar polvon bilan Rustam-jonlar ham kiynokda jon bergan otalarini ona tuprokka topshirib, koʻplar kitori mardikorga safar jabdugʻini noiloj hozir-lashdi. K. Yashin, „Xamza“ .

topqinchi shv. Topqir. Biz koʻlimiz bilan ushlamasak ham, koʻzimiz bilan koʻrma-sak ham topadigan toshinchi — bilgirmiz. "Ertaklar".

Antonimlari

ТОПШИРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Feʼl

topshirmoq topshirmoq

Tillar

• Inglizcha: deliver, hand over
• Portugalcha: entregar
• Turkcha: teslim etmek

Ruscha _ru

topshirmoq
1 вручать, передавать; ◆ koʻchma qizil bayroqni topshirmoq вручать или передавать переходящее красное знамя; ◆ birovning salomini topshirmoq передавать привет от кого-либо;
2 поручать, вверять;
3 сдавать; ◆ davlatga paxta topshirmoq сдать хлопок государству; ◆ ishni (biror kishiga) topshirmoq сдать (кому-либо) дела; bugun soʻnggi imtihonni topshirdim я сегодня сдал последний экзамен;
4 сдавать; эвакуировать; ◆ shaharni topshirmoq (или topshirib chiqib ketmoq) сдать город.