tullak
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]tul-lak
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]TULLAK 'bulturgi (bir yoshdan oshgan) bedana'. Tojiboy yurib kesha shurib tullakning^ ovo— zidan zavhlanardi (Mirmuhsin). Qadimgi turkiy tilda ■ tullagan' maʼnosini anglatgan bu soʻz asli tülä- feʼ-lidan —k qoʻshimchasi bilan yasalgan: tülä- + k = tüläk (Devon, I, 390); oʻzbek tilida l undoshi qatlangan, ü un-lisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: tüläk > tülläk > tulläk.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]1 Bulturgi, qari (ikki, uch yillik), tullagan, tullab chiqqan (parrandalar haqida). Dam olib oʻtirganlarga choy tashiyotgan Tojivoy yurib keta turib. tul-lakning ovozidan zavqlanardi. Mirmuhsin, Chiniqish.
2 koʻchma Ayyor, makkor, firibgar odam haqida. ◆ Tullak odam, Tabiiy, bular roʻparalaridagi yuzdan toʻqsonni urgan va bir haftada toʻrt-besh bozorni oladigan tullaklar.. edilar. Sh. Rizo, „Qor yogʻdi, izlar bosildi“ . ◆ Oʻzi ham ish koʻrgan tullak emasmi, endi bu ogʻir holatdan ustalik bilan chiqib olish yoʻllariga yopishadi. A. Qodiriy, „Obid ket-mon“ .
- Pixini yorgan tullak Oʻtaketgan firibgar, ayyor, makkor. ◆ Jinoyatchining kattasi — uning akasi Ziyodilla. Pixini yorgan tullak. H. Gʻulom, „Mashʼal“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ТУЛЛАК. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.