uchqur
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
uch-qur
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
UCHQUR ’oʻta tez harakatlanadigan’. Vaqt bamisoli u ch h u r hush ekan (J.Abdullaxonov). Bu sifat eski oʻzbek tilida uch- feʼlining ’havo boʻylab tez hara— katlan-’ maʼnosidan -qur qoʻshimchasi bilan yasalgan: uch-+ qur = uchqur.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
- Tez ucha oladigan, tezuchar. ◆ Vaqt bamisoli bir uchqur qush ekan. J. Abdulla-xonov, „Yoʻl“ .
2 koʻchma Tez chopa oladigan; chopqir. ◆ Kamchi yeb oʻrganmagan uchqur bedov oldinga oʻqday otilib, egasini balo-qazodan olib chiqib ketdi. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ .
3 koʻchma Juda tez (uchish kabi) harakat-lanuvchi (mavhum narsalar haqida). ◆ Uchqur zamon bilan qalqib, chayqalib, Charx urib boraman girdoblar aro. E. Vohidov, „Charogʻbon“ . ◆ \Oybekning] Qaqroq dudoqlarida aytisha-gan soʻz.. uchqur xayolida ulkan kitob.. qolib ketdi. Mirtemir, „Yoʻqlash“ . ◆ Yillar uchqur, oʻtaveradi, Xotiralar tobora ogʻir.. X. Dav-ron .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
УЧҚУР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.