ulkan

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ul-kan

Etimologiyasi

ULKAN ’gʻoyat katga'. Hozir mamlakatimizda u l k a n inshootlar barpo hilinmohda. Bu sifat qadimgi turkiy tildagi 'katta hajm’ maʼnosini ang— latgan ülük otiga -ä qoʻshimchasini qoʻshib yasalgan feʼldan -n qoʻshimchasi bilan yasalgan (ЭСТЯ, I, 630); keyinchalik ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, oʻzbek tilida ü unlisining yumshoqlik belgisi yoʻqolgan: (ülük + ä = ülükä-) + n = ülükän > ülkän > ulkän.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Egallagan oʻrni, hajmi gʻoyat yirik, juda katta, buyuk. ◆ Ulkan bino. Ulkan daraxt. Ulkan daryo. Ulkan qurilishlar. n ◆ -Ming yil chaqmoq chaqsin, ulkan togʻ gerdayib turaveradi, — dedi Bektemir qat’iy. Oybek, „Quyosh qoraymas“ . ◆ Ana shu zaylda oylar, yillar, qandaydir bir ulkan dengizga qoʻshilishni istagan irmoqlarday, shildirab oqib oʻta bosh/shydi. M. Jabborov, „Sevinch yoshlari“ .

2 Koʻlami, qamrovi, qudrati jihatdan juda katta; buyuk. ◆ Juda ulkan ish. Faqat sizlardaqangi mardi maydonlar eplay oladigan ish! R. Fayziy, „Choʻlga bahor keldi“ . ◆ Bunyodkor xalqimiz vodiy va vohalarda sunʼiy dengizlar, ulkan sanoat korxonalari barpo etmoq-da. "Oʻzbekiston qoʻriqlari" . ◆ Navoiy muyeammatlari uning ulkan lirik merosining uzviy bir qismidir. "OʻTA" .

3 koʻchma Mazmun-mundarijasi, ahamiyati jihatidan katta, yirik. ◆ Ulkan asar. Ziynatullayevning qoʻlida zoʻr haqiqat boʻlib koʻrinayotgan narsa — ◆ aslida ulkan haqi-qatdan uzib olingan bir haqiqatcha ekanini u endi aniq koʻrib turardi. P. Qodirov, „Uch ildiz“ . ◆ Bugungi Navroʻz bayrami barcha-barchaga yangi baxt, ulkan zafarlar keltiradi. Gazetadan .

4 Nom, eʼtibor qozongan; buyuk, ulugʻ. ◆ Ulkan yozuvchi. Ulkan oqin. ◆ Qarindoshim, tugʻishqonim, ulkan qozoqsan oʻzing. Gʻ. Gʻulom . U ◆ adabiyot va sanʼat olamining zukko bilimdoni.. otashin notiq va ulkan sanʼatkor edi. Gazetadan . ◆ Pahlavon Mahmud javonmardlik oqimining ulkan namoyandalaridan biri boʻlgan. "OʻTA" .

Antonimlari

УЛКАН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

• Yoqutcha: улахан

Ruscha _ru

ulkan
большой, громадный; огромный; великий; величественный; ◆ ulkan daraxt громадное дерево, большое дерево; ◆ ulkan odam рослый человек; ◆ ulkan (или ◆  ulkan-ulkan ) qadamlar большие шаги; ◆ sanoatimiz ulkan qadamlar bilan olgʻa bormoqda наша промышленность семимильными шагами идёт вперёд; ◆ ulkan yutuqlar огромные достижения; ◆ ulkan daryo великая река; ◆ ulkan asar великое произведение; ◆ ulkan togʻlar величественные горы.