usta

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

us-ta

Etimologiyasi

USTA Bu tojikcha sifat usto tovush tarkibiga ega boʻlib (ТжРС, 403), oʻzbek tiliga o tovushini a tovushiga almashtirib olingan; asli 'biror ishni mohirlik bilan bajaradigan sifat maʼnosini anglatadi; shu maʼno asosida 'malakadi mutaxassis ot maʼnosi oʻsib chikqan (OʻTIL, II, 282).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

f. 11^,1 — oʻrgatuvchi, muallim

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Biror kasb-hunar bilan shugʻullanuvchi malakali mutaxassis. ◆ Soatsoz usta. Etikdoʻz usta. Tikuvchilik ustasi. Ish ustasidan qoʻrqar. Maqol . n ◆ Bu binoni kim qurgan, Koʻk bilan ulashtirib? Qomatin zab oʻxshatgan Ustasi kelishtirib. Q. Muhammadiy . [7u-◆ lagan:] Ogʻil solgan ustalarga doim qarashdim, lekin birovdan bir chaqa soʻraganim yoʻq. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

Usta solmoq Usta, mutaxassis yollab ishlatmoq. ◆ Sidiqjon onasi kutgandan ham ortiqroq gʻayrat qilib, hash-pash deguncha yogʻoch, somon, boʻyra, taxta va boshqa narsalarni tashib oldi va tezdan usta soldi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

2 Maʼlum kasb yoki hunarni egallashga oʻrgatuvchi shaxs; rahbar, ustoz. ◆ Usta koʻrmagan shogird har maqomda yoʻrgʻalar. Maqol . ◆ sht Ustaning shogirdi  — oʻn toʻrt yashar Yoʻldosh deraza oldida oʻtirardi. Oybek, Tanlangan asarlar. ◆ Aka-uka usta qoʻlida uch yil ishlashdi.. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

3 Shunday shaxslarni bildiruvchi soʻzlarga (shaxsning ismi yoki buva, amaki kabi soʻzlarga) qoʻshib ishlatiladi. ◆ Qishloq chekkasida usta Abduvahob degan, Ashtdan koʻchib kelib qolgan tojik yashaydi. T. Ashurov, „Oq ot“ . ◆ Usta boboning kayfi chogʻ edi. S. Siyoyev, „Yorugʻlik“ . ◆ Usta amaki, mundan xalat tikib bersangiz. "Guldasta" .

4 Biror ish, sohaning mashhur, mohir bilagʻoni; mohir. ◆ Badiiy soʻz ustasi. Yuqori hosil ustalari. Sanʼat ustalari.

5 Sportning u yoki bu sohasida maʼlum natijalarni qoʻlga kiritgan sportchilarga beriladigan unvon va shu unvonga ega boʻlgan shaxs. ◆ Sport ustasi. Xizmat koʻrsatgan sport ustasi.

6 Epchil, chechan. ◆ Marasul aka, koʻk piyoz toʻgʻrashga ustasiz.. A. Qahhor, „Ogʻriq tish-lar“ . ◆ Gapga ham usta ekansiz.. Mirmuhsin, „Meʼmor“ . ◆ Maynabozchilik qilishga usta edi Rahim aka. F. Musajonov, „Himmat“ .

Antonimlari

УСТА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

usta
1 мастер; профессионал, знаток своего ремесла, искусства; умелец в своём деле; // умелый, искусный; ◆ duradgor usta мастер-плотник; ◆ moʻl hosil ustalari мастера высоких урожаев; ◆ sanʼat ustalari мастера искусства; ◆ badiiy soʻz ustasi мастер художественного слова; ◆ usta odam умелец; искусный человек; ◆ oʻz ishiga usta знаток своего дела;◆ u shaxmat oʻynashga usta он хорошо играет в шахматы; ◆ usta solmoq нанимать мастеров (для выполнения какой-л. работы); ◆ ish ustasidan qoʻrqar посл. дело мастера боится;
2 ловкий, проворный; ◆ usta chavandoz ловкий наездник;
3 наставник, учитель (обучающий какому-л. ремеслу); ◆ usta koʻrmagan shogird har maqomda yurgʻalar посл. не видевший наставника подмастерье танцует под любую дудку;
4 употребляется перед именами собственными, указывая на принадлежность лица к мастерам какой-л. профессии: Usta Abduvahob, Usta Sayfiddin и т. п.; ◆ 

• ustasi farang см. farang.
  

Turkcha (tr)

usta

mohir, san'atkor, usta