vahima

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

va-hi-ma

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

[a. — qoʻrquv, tahlika; xayolot; ruhiy bezovtalik] 1 His-tuygʻu va kayfiyatning buzilishi; qoʻrquv bosish, xavfsirash, yurakni gʻulgʻula bosishi nati-jasida yuzaga keladigan ruhiy holat, qoʻrquv holati, ruhiy bezovtalik.◆  ..kichkina darcha-dan vahima bilan moʻralab turgan Bekajonu Toʻlgʻonoyning mungli koʻzlari koʻrinadi. S. Siyoyev, „Avaz“ .◆  Onabibi bundan hech xavotir oladigan narsa topmaydi-yu, lekin yana qoʻli ishga bormaydi, koʻnglidan vahima arimaydi. A. Muxtor, „Chinor“ .◆  Osmondagi jimir-jimir etib turgan son-sanoqsiz yulduzlarga ti-kilgandagina kishi vahimani unutardi. E. Usmonov, „Yolqin“ .◆  Serka/yur butun suruvni oʻz orqalaridan ergashtirib, xuddi boʻri quv-ganday, vahima ichida toʻppa-toʻgʻri jarlik-ka qarab chopmoqda edi. S. Anorboyev, „Oqsoy“ .

2 Vahimani qayd etuvchi, vahima bil-diruvchi gap-soʻz, xatti-harakat va sh. k.◆  -Yana nima vahima?— dedi. — Menga ishonmasangiz, mana, Muhammad Sulton janoblaridan soʻ-rang.. fitnachilar bugun kechasi Soʻzangaron darvozasini Boburga ochib bermoqchi emishlar. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ .◆  Hah, hali gap shumi? Vahimangiz bor boʻlsin, odamni qoʻr-qitib yubordingiz-a. K. Yashin, „Hamza“ .◆  Hali shunga shuncha vahimami? "Mushtum" .

3 Shunday ruhiy holatga soladigan narsa, gap, manzara va sh. k.◆  Oʻrmon qoron-gʻiligining vahimasi. m Kechagi vahima-larni oʻz koʻzlari bilan koʻrgan shohanshohlar bir-birlariga sezdirmay, kechasining oʻzidayoq quyon boʻlib qochib qolgan ekanlar. "Ertaklar" . ◆ Koʻchalarda askarlar, har yoqdan gʻizillagan harbiy mashinalar koʻp boʻlishiga qaramay, bu yerdan urushning qora vahimasi oz sezi-lardi. Oybek, „Quyosh qoraymas“ .

4 Koʻrinish, tuzilish holati vahimali tuyuluvchi; bahaybat, salobatli.◆  Vahimasi zoʻr. n Qorongʻida vahima boʻlib koʻringan togʻ uncha baland emas ekan. S. Karomatov, „Oltin qum“ .◆  Samolyotga yetdik. Ehe, uning vahimasini koʻring. H. Nazir, „Yonar daryo“ .

5 Vahimali gaplarni koʻp gapiradigan, boʻlar-boʻlmasga vahima qiladigan shaxsga nisbatan qoʻllanadi.◆  He, vahima boʻpsan, ukam. S. Anorboyev, „Oqsoy“ .

6 ayn vahimali.◆  Bu vahima gamarni qayoq-dan topasiz-a, bekam. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

Vahima bosmoq Vahima his-tuygʻusi egallamoq.◆  Vahima bosdi, yuragini qoʻrquv teshib, oyogʻidan mador ketdi. "Yoshlik" .◆  Uni vahima bosdi, koʻz oldidan allaqanday pajmurda gavdalar oʻta boshladi. K. Yashin, „Hamza“ . Vahima kasali s. t. Oʻzini doim taʼqib yoki xavf ostida sezishdan iborat ruhiy kasallik. Vahima koʻtarmoq Vahimaga tu-shiruvchi ish-harakat, holatni qoʻzgʻamoq. ◆ Pirovardida yigipshr poxomarga oʻt qoʻyib, dushman toʻdasi ichida vahima koʻtardilar. Nazarmat, „Joʻrlar baland sayraydi“ . Vahima solmoq Bezovta qiluvchi, vahimali ruhiy holat qoʻzgʻamoq.◆  Atlaqayerdan tun qushining yurakka vahima soluvchi horgʻin nolasi eshi-tilardi. Oʻ. Hoshimov, „Qalbingga quloq sol“ . Vahima tushmoq Ruhiyatida vahima, qoʻrquv hissi qoʻzgʻalmoq.◆  Dushman sarbozlari roʻpa-ralarida qandaydir bir telba.. kimsaga koʻz tashlashib, yuraklariga vahima tushdi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ . Vahima qilmoq 1) vahima, hayrat holatida boʻlmoq; qoʻrqmoq.◆  ..qozon toʻla etga qarab, "shuncha goʻshtni kim yeydi", degandek vahima qilib oʻtirishar.. edi. K. Yashin, „Hamza“ .◆  Vahima qiladigan joyi yoʻq. Arzimagan gap [dedi Hojimat]. S. Ahmad, „Qadrdon dalalar; 2) vahima qoʻzgʻatadigan (va-himali) gap-soʻz qilmoq“ . [◆  Marasul:] Ahadjon aka, juda qaltis ish-da.. bir chuvingiz chiqsa bormi, bu yogʻingiz — raykom, u yogʻingiz — proku ror-a! [Zargarov:] E, vahima qilaverma! A. Qahhor, „Ogʻriq tishlar“ .◆  Vahima qilgan Hojimatga bir oʻqraydi-yu, yana choʻkka tushdi. A. Muxtor, „Boʻronlarda bordek halovat“ . Vahimaga tushmoq Vahima, qoʻrquv hissiga berilmoq.◆  Ochil akaning gaplaridan Shermat aka naq vahimaga tusha boshladi. A. Ha-yitmetov, „Shonli avlod“ .◆  Vahimaga tushgan qoʻshin birdan oʻzini orqaga tashladi.. P. Qodirov, „Yulduzli tunlar“ . Vahimasi uchmoq Oʻta darajada vahimaga tushmoq, qoʻrquv, haya-jon va sh. klan hangu mang boʻlmoq.◆  Chirmanda boʻgʻiq gumburlaydi. Qoʻngʻiroqlarning jaran-gidan vahimang uchadi, goʻyo chirmandani odam chalmaydi, qorongʻi kechada mudhish jar yoqa-sida dev cha^shdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

</a>451 gr^

Antonimlari

ВАҲИМА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Ot

vahima (koʻplik vahimalar)

Ruscha _ru

vahima
1 паника, смятение; боязнь, страх, ужас; опасение, тревога; ◆ vahimaig bor boʻlsin, odamni qoʻrqitib yubording-ku! будь ты неладен, напугал же ты человека!; ◆ vahima kasalligi психическое заболевание, сопровождающееся страхом и тяжёлыми предчувствиями; ◆ vahima gaplar 1) разговоры, сеющие тревогу, наводящие страх, ужас; 2) преувеличение; ◆ uni vahima bosdi он впал в панику; его охватила тревога; ◆ vahimaga kelmoq быть охваченным страхом, ужасом, прийти в ужас, ужасаться; ◆ vahimaga solmoq сильно встревожить (кого-л.); наводить (на кого-л.) страх, ужас; устрашать; ◆ vahimaga tushmoq или ◆  vahima ichida qolmoq быть охваченным тревогой, опасением, страхом; ◆ birovning yuragiga vahima solmoq посеять, возбудить тревогу в ком-либо, наводить страх, ужас на кого-либо; ◆ Qoʻngʻiroqlarning jarangidan vahima uchadi (Ойбек, «Ќутлуѓ ќон») От звона колоколов делается жутко;
2 ложь; преувеличение; ◆ vahima qilmoq 1) выказывать смятение; проявлять тревогу, опасения; встревожиться; 2) создавать панику; паниковать; 3) преувеличивать; * ◆ vahimasi zoʻr odam человек с внушительной внешностью.