varaqi
Oʻzbekcha (uz)
[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]va-ra-qi
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]VARAQI Bu sifat asli 'barg' maʼnosini anglatib, keyinchalik 'qogʻoz' maʼnosini anglata boshlagan arabcha varaq otidan (ARS, 883) -i koʻshimchasi bilan yasalgan boʻlib, asli 'varaklardan iborat', 'kavat-qavat' maʼnosini anglatadi; shu maʼno asosida 'yupqa yoyilgan bir necha varak yogli xamir parchalari ichiga qiyma solib tugib, yogʻda pishiriladigan somsa’ maʼnosi yuzaga kelgan (OʻTIL, 1, 172). ТжРСda shu maʼnoni varaqin sifati anglagishi aytilgan; bu sifat arabcha varaq otidan tojikcha -in qoʻshimchasi bilan (ТжРС, 542) yasalgan; varaqi sifati esa arabcha varaq otiga oʻzbekcha -i koʻshimchasini qoʻshib yasalgan (qishloqi, isliqi sifatlari kabi). OʻTILda varaqi sifatiga [f-t < a] deb berilgan izoh toʻgʻri emas.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]- Yupqayoyilgan varaq-varaq yogʻli xamir ichiga qiyma solib, yogʻda pishirilgan taom; somsaning bir turi.◆ Oftob oyim varaqi pishirishdan bu kungi mehmonning uncha-muncha kishi boʻlmaganligini bildi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .◆ Patnuslarda, togʻo-paiiapda.. qovurma chuchvara, varaqi, qatlama va boshqa har nav meva-chevalar. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ВАРАҚИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.