xudoyi

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

xu-do-yi

Etimologiyasi

XUDOYI Bu ot tojik tilida Xudo otiga (k.) -i(-yi) qoʻshimchasini (ТжРС, 542) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'Xudo yoʻliga jonlik soʻyib, yaqin kishilariga ziyofat qilib berish', 'nochor kishilarga xayr-ehson berish' maʼnolarini anglatadi (OʻTIL, II, 337).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

fors. – ilohiyot; xudoga oid, aloqador;

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

din. Marhumlar ruhiga bagʻishlab yoki biror illatdan eson-omon qutulganligi uchun xudo yoʻliga qilinadigan sadaqa, qurbonlik, ziyofat. ◆ Hazrat Bahovuddin yoʻllariga yetti non xudoyi qilibdurlar. A. Qodiriy, „Kichik asarlar.“ ◆ Bir necha oy ichida yuzlab qoʻylar, tuyalar soʻyilib, mahalla-guzarlarda xudoyilar qilindi. S. Siyoyev, „Avaz.“

Antonimlari

ХУДОЙИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

xudoyi
рел.
1 жертва богу, жертвоприношение;
2 угощение с богоугодной целью; угощение по случаю поминок; ◆ xudoyi qilmoq 1) приносить жертву богу; 2) устраивать угощение с богоугодной целью.