xufton
Oʻzbekcha (uz)[tahrirlash]
Oʻzbekcha (uz)Morfologik va sintaktik xususiyatlari[tahrirlash]
xuf-ton
Aytilishi[tahrirlash]
Etimologiyasi[tahrirlash]
XUFTON Bu ot 'uxla-' maʼnosini anglatadigan tojikcha xuftan feʼlining (ТжРС, 432) xuft oʻtgan zamon asosiga -on koʻshimchasini (ТжРС, 543) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'uyquga yotish oldidan oʻqiladigan eng kechki namoz' maʼnosini anglatadi (OʻTIL, II, 342).
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (III-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.
f. °ch — uxlamoq, uxlash
Maʼnoviy xususiyatlari[tahrirlash]
Maʼnosi[tahrirlash]
1 Quyosh botgandan bir-ikki soat keyingi vaqt; taxminan kech soat yettidan oʻngacha davom etuvchi vaqt. ◆ Kech kirdi, xufton boʻldi, baʼzi oʻtovlarda chiroq.shr oʻchdi. J. Sharipov, „Xorazm“ .
2 din. Quyosh botgandan bir yarim soat oʻtgach oʻqiladigan kechki namoz. [ ◆ Tillaboy] Ovqapshrni xoʻp yeb olgandan keyin, xuftonni namozshomdayoq chala-chulpa oʻqib olib, darrov uxtb qolar edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ .
- Dili (yoki koʻngli, taʼbi) xufton Koʻngli gʻash; xafa. ◆ Boʻrining dat xufton boʻldi. T. Murod, „Qoʻshiq“ . ◆ Koʻnglim birdan xufton boʻlib, oʻzimni haqorattngandek sezdim. M. Qoriyev, „Oydin kechalar“ . Yetti (yoki ikki, uch) xufton Allamahal, allavaqt. ◆ Xayri achaning choli azonlab tegirmonga chiqib ketadi, shu bilan ikki xuftonda qaytadi. D. Nuriy, „Os mon ustuni“ . ◆ Qoʻli kishanli Avazni sarboz-lar yetti xuftonda.. mozoristonga olib ke-lishdi. S. Siyoyev, „Avaz“ . Xufton namozi ayn. xufton 2. ◆ Chol xufton namozini oʻqish uchun taxmondan joynamozni olib, namat ustiga toʻshamoqda edi. Sh. Xolmirzayev, „Ogʻir tosh koʻchsa“ .
Sinonimlari[tahrirlash]
Antonimlari[tahrirlash]
ХУФТОН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.