yigʻishtirmoq

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

yi-gʻish-tir-moq

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Yoyiq, chochiq nar-salarni bir joyga toʻplamoq; yigʻmoq. ◆ Baʼ-zilar zinalarga sochilib qolgan gʻisht boʻlak-larini, kesaklarni darhol yigʻishtirib olib tashlardilar. Mirmuhsin, „Meʼmor“ . ◆ Solih ish vaqti tugashiga ikki soat qolganda nar-salarini yigʻishtirdi. O. Moʻminov, „Xiyobon-dagi uch uchrashuv“ .

2 Yigʻib-terib olmoq, (dehqonchilik, dala mahsulotlari haqida). ◆ Aql-zakovat bilan ish tutib, terimni nechogʻliq tezlashtir-sak, hosilni shuncha tezroq yigʻishtirib ola-miz. Gazetadan . ◆ Dehqonning oltinpazi paxta teradi, sohibkori uzum uzadi, qovunchisi po-liz yigʻishtiradi, molboqari xashak jamgʻa-radi. Gazetadan .

18—Oʻzbek tilining izoxdi lugʻati

3 Jam holga keltirmoq. Koʻchlapingni yi-gʻishtir! Aravani qoʻsh! Quvaga joʻnagaymiz. P. Qodirov, Yulduzli tunlar.

4 Ishlatilgan, foydalanilgan narsalar-ni yotgan (turgan) joyidan yigʻib olmoq, oʻrin-joyni tartibga keltirmoq, tozala-moq, saranjom-sarishta qilmoq. ◆ Otabek kirgizilgan Hasanalining uyi Oybodoq ona tomonidan tozagina yigʻishtirilib.. asbob-jihozlar bilan ziynatlangan edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ . ◆ Tashqari hovlida hamma uylarni yigʻishtirdim, koʻrpachalarni hovliga olib chiqib qoqdim. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ U yoq-bu yogʻingni yigʻishtir, mehmon kela-di. S. Zunnunova, „Yangi direktor“ .

5 Tartibli holatga solmoq, epaqaga kel-tirmoq (oʻzini yoki oʻzidagi biror narsani). ◆ Boshyalang, sochini yaxshigina yigʻishtirib qoʻygan. Oydin, „Hikoyalar“ . ◆ Juvon.. roʻmolini oliboʻradi, etaklarini yigʻishtiriboʻrnashib oʻtirdi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ . ◆ Qachondan beri sipo boʻlib qolding? Qizlar-dan gap ketsa, ogʻzingni yigʻishtirib ololmas-ding-ku! Shuhrat, „Shinelli yillar“ .

6 Bas qilmoq, barham bermoq. ◆ Men sho-tida oʻtirib kitob oʻqishni ham, ovga chiqishni ham yigʻishtirib qoʻydim. Sh. Xolmirzayev, „Yoʻllar, yoʻldoshlar“ . Ahmad ish topishdan umidini uzib, redaksiya,garga uchrashni yigʻish-tirib qoʻydi. F. Musajonov, Himmat.

Dov-dastgohni yigʻishtirmoq q. dov-dast-goh. Taxta-oʻqlogʻini yigʻishtirmoq Biror ish-faoliyatni toʻxtatmoq. ◆ "Povurkon" (fabrika) mollari hamma yoqni toʻldirib, kosib-larning bozorini kasod qilganligi, ishi chip-pakka chiqqan kosiblar birin-ketin taxta-oʻqlogʻini yigʻishtirayotganligini tasvirlab ketdi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . Esini (yoki es-hushini) yigʻishtirmoq Es-hushini joyiga keltirmoq, fikr-xayolini toʻgʻri yoʻlga solmoq. ◆ Hamza es-hushini yigʻishtirib olib, qogʻozni buklogʻidan yozdi-da, unga koʻz yugurtirib, shu soʻzlarni oʻqidi.. K. Yashin, „Hamza“ . ◆ Yolgʻizjon avval gumburlagan ovozni eshitdi.. esini yigʻishtirishga urindi, ammo madori yetmadi. R. Rahmon, „Meqr koʻzda“ . Es borida etakni yigʻishtirmoq (yoki yopmoq) Es borida, oʻz vaqtida aybli (nomaqbul) ish-larga barham bermoq. ◆ Shuni bilib qoʻyingki, isharingizning oxiri voy! Tezda etagingiz-ni yigʻishtirib oling! H. Gʻulom, „Toshkent-liklar“ .

yigʻiq kam qoʻll. 1 Yigʻib toʻplab qoʻyil-gan, toʻplogʻlik. Yigʻiq soch. Yigʻiq barglar.

2 Yigʻinchoq, yigʻnoq; ixcham. Yigʻiq fikr.

Yigʻiq ran tlsh. Bosh boʻlak (ega va ke-sim)dangina tuzilgan ran.

yigʻiqlik Yigʻib qoʻyilgan, yigʻiq holatli. Ugay qizining soʻzlaridagi qatʼiyat-dan choʻchigan Lobar supadagi yigʻiqlik oʻrinni mastlikdan qizargan koʻzlari bilan kuzatib boʻshashdi. H. Gʻulom, Toshkentliklar.

Antonimlari

ЙИҒИШТИРМОҚ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

OʻTIL

Feʼl

yigʻishtirmoq yigʻishtirmoq

Ruscha _ru

yigʻishtirmoq
1 собирать; ◆ chochilgan qogʻozlarni yigʻishtirmoq собирать рассыпанные бумаги; es-hushini yigʻishtirib olmoq 1) собраться с мыслями; 2) набраться ума-разума; возмужать; 3) опомниться, взять себя в руки;
2 убирать, прибирать; ◆ uyni yigʻishtirmoq прибирать комнату;
3 ликвидировать; переставать, прекращать, бросать; ◆ ogʻaynigarchilikni yigʻishtirmoq прервать дружеские отношения; ◆ lab-lunjini yigʻishtirmoq 1) перестать плакать, прекратить плач (о ребёнке); 2) привести себя в порядок; * taxta-oʻqlogʻini (или dov-dastgohini) ◆ yigʻishtirmoq разг. сматывать удочки.